Xét nghiệm LDH: Ý nghĩa, chỉ số và ứng dụng chẩn đoán bệnh toàn diện

Xét nghiệm axit lactic dehydrogenase (LDH): Ý nghĩa và vai trò trong chẩn đoán bệnh

Khi nói đến việc tìm kiếm dấu hiệu tổn thương mô trong cơ thể, xét nghiệm axit lactic dehydrogenase (LDH) đóng vai trò quan trọng. Vậy tăng mức men transaminase và men acid lactic dehydrogenase (LDH) là gì? Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về xét nghiệm LDH, ý nghĩa của nó trong chẩn đoán và theo dõi bệnh, cũng như các yếu tố có thể ảnh hưởng đến kết quả.

1. Xét nghiệm axit lactic dehydrogenase (LDH) là gì?

Xét nghiệm axit lactic dehydrogenase (LDH) là một xét nghiệm máu đo lường nồng độ enzyme LDH trong máu hoặc đôi khi trong các chất dịch cơ thể khác. LDH là một enzyme tham gia vào quá trình chuyển hóa tế bào, giúp tạo ra năng lượng cho cơ thể. Enzyme này có mặt ở hầu hết các mô trong cơ thể, bao gồm máu, tim, thận, não, phổi và gan. Khi các tế bào bị tổn thương do bệnh tật hoặc chấn thương, chúng giải phóng LDH vào máu hoặc các dịch cơ thể khác, làm tăng nồng độ LDH. Do đó, xét nghiệm LDH có thể giúp bác sĩ phát hiện và đánh giá mức độ tổn thương mô trong cơ thể.

2. Khi nào cần thực hiện xét nghiệm axit lactic dehydrogenase (LDH)?

Xét nghiệm LDH thường được chỉ định trong các trường hợp sau:

2.1. Xét nghiệm LDH trong máu

• Nghi ngờ tổn thương tế bào hoặc mô: Bác sĩ có thể yêu cầu xét nghiệm LDH nếu nghi ngờ bạn có bệnh lý hoặc tình trạng gây tổn thương tế bào hoặc mô.
• Đánh giá chức năng gan: Khi LDH tăng cùng với các xét nghiệm khác như ALT, AST hoặc ALP, nó có thể giúp chẩn đoán các bệnh về gan và xác định mức độ tổn thương.
• Theo dõi bệnh ung thư: Mức LDH có thể tăng lên ở bệnh nhân ung thư hoặc sau chấn thương. Xét nghiệm giúp theo dõi tiến triển bệnh và đáp ứng điều trị.
• Đánh giá tình trạng thiếu máu: LDH cũng có thể tăng trong các trường hợp thiếu máu tán huyết và thiếu máu tế bào khổng lồ.

2.2. Xét nghiệm LDH trong các loại dịch cơ thể

Xét nghiệm LDH trong dịch cơ thể (ví dụ: dịch não tủy, dịch màng tim, dịch màng phổi, dịch màng bụng) thường được chỉ định khi có dấu hiệu và triệu chứng tổn thương tại một cơ quan cụ thể. Mẫu máu cũng được lấy đồng thời để so sánh và đối chiếu.

• Viêm màng não: Xét nghiệm LDH trong dịch não tủy có thể giúp phân biệt viêm màng não do vi khuẩn (LDH cao) và viêm màng não do virus (LDH thấp hoặc bình thường).
• Tràn dịch màng tim, màng phổi, màng bụng: LDH cao trong các dịch này có thể giúp xác định bản chất của dịch là dịch tiết (do viêm nhiễm) hay dịch thấm (do suy tim hoặc xơ gan).

Ngoài LDH, các chỉ số sinh hóa, tế bào khác trong bệnh phẩm, bao gồm soi tìm tế bào lạ và nuôi cấy vi trùng, cũng cần được thực hiện để hỗ trợ chẩn đoán và tìm nguyên nhân.

3. Quy trình và cách phân tích kết quả xét nghiệm LDH

Quy trình thực hiện xét nghiệm LDH trong máu tương tự như các xét nghiệm máu thông thường. Mẫu máu được lấy từ tĩnh mạch ở cẳng tay hoặc khuỷu tay và được lưu trữ trong ống nghiệm. Các công đoạn tiếp theo được thực hiện tự động cho đến khi có kết quả. Quy trình này cũng tương tự đối với các loại dịch cơ thể.

Kết quả xét nghiệm LDH có thể thay đổi tùy thuộc vào độ tuổi, giới tính, tiền sử bệnh lý, phòng xét nghiệm và phương pháp thực hiện. Do đó, kết quả cần được đối chiếu với các tiêu chuẩn tham chiếu phù hợp. Phạm vi bình thường cho nồng độ LDH trong máu như sau:

• Trẻ sơ sinh: 160 đến 450 UI/L
• Trẻ nhỏ: 100 đến 250 UI/L
• Trẻ em: 60 đến 170 UI/L (ở 30°C)
• Người lớn và người cao tuổi: 100 đến 190 UI/L (ở 37°C)

Ý nghĩa của kết quả xét nghiệm LDH:

• LDH tăng cao: Nồng độ LDH trong máu cao hơn bình thường có thể là dấu hiệu của tổn thương mô hoặc nội tạng. Các bệnh lý thường liên quan đến LDH tăng cao bao gồm:
  • Hội chứng thiếu máu tán huyết
  • Thiếu máu tế bào khổng lồ
  • Nhiễm trùng (ví dụ: bạch cầu đơn nhân nhiễm trùng, viêm màng não, viêm não, HIV)
  • Nhiễm trùng huyết
  • Nhồi máu ruột, nhồi máu cơ tim
  • Thuyên tắc phổi
  • Bệnh thận cấp tính, bệnh gan cấp tính
  • Chấn thương cơ, phần mềm cấp tính
  • Viêm tụy
  • Gãy xương
  • Ung thư (ví dụ: ung thư tinh hoàn, ung thư hạch)
  • Sốc, tụt huyết áp
  • Ngạt do thiếu oxy
• LDH bình thường hoặc thấp: Nồng độ LDH thấp hoặc bình thường thường không đáng lo ngại. Đôi khi, nó có thể xảy ra khi một người tiêu thụ lượng lớn vitamin C (axit ascorbic).

Trong các chất dịch cơ thể, nồng độ LDH cao có thể gợi ý:

• Dịch não tủy: Viêm màng não do vi khuẩn
• Dịch màng tim, màng bụng, màng phổi: Dịch tiết (do viêm nhiễm) thay vì dịch thấm (do suy tim, xơ gan).

4. Các yếu tố ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm LDH

Một số yếu tố có thể ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm LDH, bao gồm:

• Tập thể dục gắng sức: Có thể gây tăng tạm thời LDH trong máu.
• Tiêu huyết trong mẫu máu: Có thể gây kết quả LDH tăng giả.
• Số lượng tiểu cầu tăng: Có thể làm tăng LDH huyết thanh một cách giả tạo.
• Mẫu máu bị ô nhiễm hoặc nhiễm trùng.
• Sử dụng thuốc: Thuốc gây mê, aspirin, ma túy và một số loại thuốc khác có thể làm tăng LDH. Axit ascorbic (vitamin C) có thể làm giảm nồng độ LDH.
• Uống rượu bia.

Kết luận

Xét nghiệm LDH là một công cụ hữu ích để phát hiện và đánh giá tổn thương mô và các tạng trong cơ thể. Tuy nhiên, cần xem xét các yếu tố có thể ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm để đưa ra nhận định chính xác. Nếu bạn có bất kỳ lo ngại nào về kết quả xét nghiệm LDH của mình, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn và chẩn đoán chính xác.

(Lưu ý: Bài viết này chỉ mang tính chất tham khảo và không thay thế cho lời khuyên của chuyên gia y tế.)

Nguồn tham khảo:

• webmd.com
• medlineplus.gov