Xét nghiệm CRP định lượng: Ý nghĩa, khi nào cần thực hiện và đánh giá kết quả

1. CRP định lượng là gì?

CRP (C-reactive protein) là một loại protein do gan sản xuất. Nó có khả năng gắn kết với polysaccharide C của phế cầu và được xem là dấu hiệu sớm của tình trạng nhiễm trùng hoặc viêm nhiễm.

Viêm là một phản ứng tự nhiên của cơ thể để bảo vệ và phục hồi các mô bị tổn thương do tác nhân lạ xâm nhập. Khi bị viêm, bạn có thể cảm thấy đau, sưng, nóng, đỏ ở vùng bị ảnh hưởng.

Xét nghiệm CRP định lượng đo nồng độ protein phản ứng C trong máu, từ đó đánh giá mức độ viêm nhiễm tổng thể trong cơ thể. Thông thường, nồng độ CRP ở mức thấp. Tuy nhiên, khi có viêm nhiễm, CRP sẽ tăng cao nhanh chóng. Nếu tình trạng viêm được kiểm soát, nồng độ CRP sẽ giảm dần. Vì vậy, xét nghiệm này cũng giúp theo dõi tiến triển của bệnh và hiệu quả điều trị.

2. Các loại xét nghiệm CRP định lượng

Hiện nay, có hai loại xét nghiệm CRP định lượng chính:

2.1. Xét nghiệm CRP định lượng tiêu chuẩn

Xét nghiệm CRP tiêu chuẩn có thể đo nồng độ CRP trong khoảng từ 8 đến 1000 mg/L (hoặc 0,8 đến 100 mg/dL). Phương pháp này thường được sử dụng để phát hiện các tình trạng viêm nhiễm nặng, nhiễm trùng cấp tính hoặc các bệnh mãn tính.

2.2. Xét nghiệm hs-CRP

Xét nghiệm hs-CRP (high-sensitivity CRP) là xét nghiệm có độ nhạy cao hơn, cho phép đo nồng độ CRP trong khoảng từ 0,3 đến 10 mg/L. Xét nghiệm này thường được dùng để đánh giá nguy cơ tim mạch tiềm ẩn, ngay cả khi mức viêm nhiễm rất nhẹ.

3. Khi nào cần thực hiện xét nghiệm CRP định lượng?

Xét nghiệm CRP định lượng thường được chỉ định để chẩn đoán các tình trạng viêm nhiễm, bao gồm:

• Nhiễm khuẩn nghiêm trọng: Viêm phổi, nhiễm trùng huyết,…
• Các bệnh lý tự miễn: Lupus, viêm khớp dạng thấp,…
• Bệnh viêm ruột: Viêm loét đại tràng, bệnh Crohn,…
• Nhiễm trùng nấm hoặc virus
• Ung thư hạch bạch huyết
• Nhiễm trùng xương
• Các bệnh mạn tính

Ngoài ra, xét nghiệm CRP định lượng còn được sử dụng để đánh giá nguy cơ tim mạch, đặc biệt ở những người có tiền sử gia đình mắc bệnh tim mạch. Nồng độ CRP có thể giúp dự đoán nguy cơ mắc các biến cố tim mạch như nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ.

Nguy cơ tim mạch dựa vào kết quả xét nghiệm CRP:

• Nguy cơ thấp: CRP dưới 1mg/L
• Nguy cơ vừa: CRP từ 1 – 3mg/L
• Nguy cơ cao: CRP trên 3mg/L

Mối liên hệ giữa CRP và bệnh tim mạch được giải thích như sau: Sự tích tụ mảng xơ vữa trong động mạch có thể gây ra tình trạng viêm, dẫn đến tăng nồng độ CRP. Nếu mảng xơ vữa bị vỡ, nó có thể gây ra cục máu đông, tắc nghẽn mạch máu và dẫn đến các biến cố tim mạch nguy hiểm.

Đặc biệt, ở những người có mức LDL-cholesterol (cholesterol “xấu”) thấp (dưới 70mg/100ml), nguy cơ tái phát bệnh tim thường thấp hơn. Ngược lại, nếu nồng độ LDL-cholesterol cao (trên 2mg/l), nguy cơ tái phát nhồi máu cơ tim sẽ cao hơn.

4. Quy trình thực hiện xét nghiệm CRP định lượng

Xét nghiệm CRP định lượng được thực hiện bằng cách lấy máu tĩnh mạch. Kỹ thuật viên y tế sẽ lấy một lượng máu nhỏ từ tĩnh mạch ở cánh tay của bạn và gửi đến phòng thí nghiệm để phân tích.

Thông thường, bạn không cần phải nhịn ăn trước khi làm xét nghiệm CRP. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, bác sĩ có thể yêu cầu bạn nhịn ăn từ 6-8 giờ trước khi lấy máu. Hãy luôn tuân theo hướng dẫn của bác sĩ để đảm bảo kết quả xét nghiệm chính xác nhất.

Mức CRP bình thường ở người không bị nhiễm trùng thường là dưới 1mg/dL.

Lưu ý quan trọng: Kết quả xét nghiệm CRP cần được đánh giá bởi bác sĩ có chuyên môn. Bác sĩ sẽ xem xét kết quả xét nghiệm cùng với các thông tin lâm sàng khác để đưa ra chẩn đoán chính xác và chỉ định phương pháp điều trị phù hợp.

Hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về xét nghiệm CRP định lượng. Để biết thêm chi tiết và được tư vấn cụ thể, hãy liên hệ với các cơ sở y tế uy tín.