Truyện Truyền Thuyết Là Gì? Giải Thích Dễ Hiểu Cho Học Sinh Lớp 6

Truyện Truyền Thuyết Là Gì? (Dành Cho Lớp 6)

Các bạn ơi, chắc hẳn các bạn đã từng nghe những câu chuyện về Lạc Long Quân và Âu Cơ, hay sự tích Hồ Gươm rồi đúng không? Đó chính là những truyện truyền thuyết đấy! Vậy truyện truyền thuyết là gì nhỉ? Hôm nay, mncatlinhdd.edu.vn sẽ giúp các bạn hiểu rõ hơn về thể loại truyện này nhé!

1. Khái Niệm Về Truyện Truyền Thuyết

Truyện truyền thuyết là những câu chuyện được kể từ đời này sang đời khác, thường là về những nhân vật lịch sử hoặc để giải thích nguồn gốc của một vùng đất, một địa điểm nào đó. Ví dụ, truyện “Sơn Tinh, Thủy Tinh” giải thích hiện tượng lũ lụt ở nước ta.

Điểm đặc biệt của truyện truyền thuyết là:

• Có yếu tố thật và yếu tố tưởng tượng: Truyện có thể dựa trên một sự kiện lịch sử có thật, nhưng được thêm thắt các chi tiết kỳ ảo, phóng đại để câu chuyện thêm hấp dẫn.
• Liên quan đến lịch sử và văn hóa: Truyện thường kể về các vị vua, anh hùng hoặc những sự kiện quan trọng trong lịch sử của dân tộc.
• Thể hiện quan điểm của người dân: Truyện truyền thuyết thường thể hiện cách nhìn, cách đánh giá của người dân về các sự kiện và nhân vật lịch sử.

2. Truyện Truyền Thuyết Khác Gì Với Truyện Cổ Tích và Thần Thoại?

Đôi khi chúng ta dễ nhầm lẫn truyện truyền thuyết với truyện cổ tích và thần thoại. Vậy chúng có gì khác nhau?

a. Truyền Thuyết và Thần Thoại

Tiêu chí	Thần thoại	Truyền thuyết
Nhân vật	Thần thánh, các lực lượng tự nhiên (ví dụ: thần Mặt Trời, thần Mưa…)	Nhân vật lịch sử, anh hùng (ví dụ: Lạc Long Quân, Thánh Gióng…)
Nội dung	Giải thích các hiện tượng tự nhiên, nguồn gốc vũ trụ, loài người	Kể về các sự kiện lịch sử, nhân vật có thật
Thời gian	Thời xa xưa, khi con người chưa có hiểu biết về khoa học	Giai đoạn sau, khi xã hội đã phát triển hơn

Ví dụ:

• Thần thoại: “Sự tích Bàn Cổ” kể về việc Bàn Cổ khai thiên lập địa, tạo ra vũ trụ.
• Truyền thuyết: “Thánh Gióng” kể về một cậu bé làng Gióng đã đánh tan quân xâm lược, bảo vệ đất nước.

b. Truyền Thuyết và Cổ Tích

Tiêu chí	Cổ tích	Truyền thuyết
Cốt truyện	Hư cấu, tưởng tượng	Có xu hướng bám sát lịch sử
Nhân vật	Thường là người nghèo khổ, hiền lành, thông minh hoặc có phép thuật	Nhân vật lịch sử, anh hùng, có thật hoặc được dân gian hóa
Nội dung	Phản ánh mâu thuẫn trong gia đình, xã hội	Kể về các sự kiện lịch sử, nhân vật lịch sử
Kết thúc truyện	Thường có hậu, người tốt được đền đáp	Thường kết thúc mở, nhân vật tiếp tục tham gia vào các sự kiện lịch sử khác

Ví dụ:

• Cổ tích: “Tấm Cám” kể về cuộc đời của cô Tấm hiền lành và sự trừng phạt dành cho mẹ con Cám độc ác.
• Truyền thuyết: “Sự tích Hồ Gươm” kể về việc vua Lê Lợi trả gươm cho rùa thần sau khi đánh thắng giặc Minh.

3. Các Thời Kỳ Truyền Thuyết Việt Nam

Lịch sử Việt Nam ta có rất nhiều giai đoạn, và mỗi giai đoạn lại có những câu chuyện truyền thuyết riêng. Mncatlinhdd.edu.vn chia truyền thuyết Việt Nam thành các thời kỳ chính sau:

• Truyền thuyết về thời đại Hùng Vương: Kể về các vua Hùng dựng nước, các phong tục tập quán của người Việt cổ.
• Truyền thuyết về thời kỳ Âu Lạc và Bắc Thuộc: Kể về An Dương Vương và thành Cổ Loa, những cuộc khởi nghĩa chống lại ách đô hộ của phương Bắc.
• Truyền thuyết về thời kỳ phong kiến tự chủ: Kể về các vị vua, tướng lĩnh tài ba đã lãnh đạo nhân dân ta đánh đuổi giặc ngoại xâm, xây dựng đất nước.
• Truyền thuyết về thời kỳ Pháp thuộc: Kể về các cuộc đấu tranh chống Pháp của nhân dân ta.

Kết Luận

Truyện truyền thuyết là một phần quan trọng của văn học dân gian Việt Nam. Nó giúp chúng ta hiểu rõ hơn về lịch sử, văn hóa và con người Việt Nam. Hy vọng qua bài viết này, các bạn đã hiểu rõ hơn về truyện truyền thuyết và có thể phân biệt nó với các thể loại truyện khác. Chúc các bạn học tốt!

Nguồn: https://mncatlinhdd.edu.vn/ Tác giả: Nguyễn Lân dũng