Thuốc An Thần Là Gì? [A-Z] Phân Loại, Tác Dụng, Lưu Ý (2025)

Thuốc An Thần Là Gì?

Thuốc an thần đóng vai trò quan trọng trong việc điều trị các vấn đề về thần kinh và tâm lý. Tuy nhiên, để sử dụng thuốc an thần một cách an toàn và hiệu quả, cần hiểu rõ về chúng. Bài viết này từ mncatlinhdd.edu.vn sẽ cung cấp thông tin chi tiết về thuốc an thần, bao gồm định nghĩa, phân loại, tác dụng phụ và những lưu ý quan trọng khi sử dụng.

Thuốc An Thần Là Gì?

Thuốc an thần là nhóm thuốc có tác dụng làm chậm hoạt động của não bộ, giúp làm dịu và điều hòa hệ thần kinh. Chúng tác động trực tiếp lên hệ thần kinh trung ương, tạo ra sự kích thích hoặc ức chế thần kinh, nhằm mục đích phòng ngừa và điều trị bệnh.

Trước đây, thuốc an thần chủ yếu được sử dụng trong điều trị các bệnh lý thần kinh, tâm thần như tâm thần phân liệt, động kinh hoặc trong gây mê phẫu thuật. Ngày nay, chúng được ứng dụng rộng rãi hơn để điều trị các vấn đề liên quan đến thần kinh và tâm lý như rối loạn lưỡng cực, lo âu, mất ngủ, mệt mỏi, đau nhức và căng thẳng sau chấn thương.

Các Loại Thuốc An Thần Phổ Biến

Các nhóm thuốc an thần hiện nay được phân loại thành nhiều nhóm khác nhau, bao gồm:

1. Thuốc An Thần Kinh (Thuốc An Thần Giải Loạn Thần)

• Các loại thuốc thường gặp: Clorpromazina, Levomepromazin, Haloperidol, Sulpirid, Risperidon, Thioridazine,…
• Tác dụng: Trấn an, điều hòa tinh thần, làm dịu thần kinh, gây cảm giác mơ màng buồn ngủ. Ngoài ra, thuốc còn có khả năng chống loạn thần, điều trị các chứng bệnh thần kinh như hoang tưởng, ảo giác, tâm thần phân liệt. Khi sử dụng cùng thuốc ngủ hoặc thuốc gây mê, chúng làm tăng hiệu quả của các thuốc này.

2. Thuốc Bình Thần (Thuốc Giải Lo âu)

• Các loại thuốc thường gặp: Nhóm Benzodiazepin (diazepam, flurazepam, estazolam, temazepam, triazolam,…), Buspirone, Zolpidem,…
• Tác dụng: An thần, giảm lo lắng, căng thẳng sau chấn thương, làm chậm các hoạt động vận động, làm dịu sự bồn chồn. Thuốc còn giúp giảm căng thẳng tâm thần, chống co giật. Thuốc bình thần có thể được sử dụng để gây ngủ cho người bị mất ngủ do stress, âu lo.

3. Thuốc Chống Trầm Cảm

• Các loại thuốc thường gặp: Thuốc ức chế MAO, Anafranil, Amitriptyplin, Fluvoxamine, Fluoxetine, Paroxetine, Sertraline,…
• Tác dụng: Điều trị cho người lo âu, mệt mỏi, có nguy cơ hoặc đang điều trị trầm cảm, gây hoạt hóa tâm thần, gây ngủ, tạo sự êm dịu cho tinh thần, điều trị âu lo.

4. Thuốc Chỉnh Khí Sắc (Ổn Định Tâm Trạng)

• Các loại thuốc thường gặp: Lithium, Thuốc chống động kinh (Valproate, Carbamazepine,…).
• Tác dụng: Ổn định cảm xúc, điều trị trạng thái hưng cảm và trầm cảm trong rối loạn cảm xúc lưỡng cực. Một số thành phần còn có khả năng chống động kinh.

5. Thuốc An Thần Gây Ngủ Từ Dược Liệu Thiên Nhiên

Từ xa xưa, các loại thảo dược đã được sử dụng để an thần, giảm căng thẳng, mệt mỏi và gây ngủ. Một số dược liệu phổ biến bao gồm:

• Cây bình vôi: Chứa Rotunda, có tác dụng an thần, gây ngủ, hỗ trợ giảm đau đầu, điều hòa huyết áp, ổn định nhịp tim, giảm các cơn đau.
• Các vị thuốc đông y khác: Cây trinh nữ, lá sen, lạc tiên, lá vông nem, tam thất, xạ đen cũng có tác dụng an thần và giảm căng thẳng thần kinh.

Tác Dụng Phụ Của Thuốc An Thần Cần Lưu Ý

Sử dụng thuốc an thần quá liều hoặc không theo chỉ định của bác sĩ có thể gây ra các tác dụng phụ không mong muốn:

• Mệt mỏi, uể oải, thực hiện các động tác không chính xác, lú lẫn (đặc biệt ở người cao tuổi), khô miệng, suy giảm trí nhớ.
• Trong thời gian đầu sử dụng, người bệnh có thể cảm thấy chóng mặt, buồn nôn, mất ngủ, nhức đầu, đau ngực, ù tai.
• Ảnh hưởng đến hoạt động điều tiết và sinh dục: gây vô kinh ở nữ giới, giảm ham muốn tình dục.
• Tăng cân nhanh chóng, khó kiểm soát.
• Viêm cơ tim và co giật (hiếm gặp, thường xảy ra với Clozapine).
• Sử dụng liều cao có thể làm bệnh tình trầm trọng hơn, gây tác dụng phụ ngoại tháp và rối loạn vận động.

Sử Dụng Thuốc An Thần Đúng Cách Để Đạt Hiệu Quả

Để đảm bảo an toàn và hiệu quả khi sử dụng thuốc an thần, cần tuân thủ các nguyên tắc sau:

• Tuân thủ chỉ định của bác sĩ: Sử dụng đúng liều lượng, thời gian và lộ trình mà bác sĩ đã chỉ định. Không tự ý sử dụng thuốc khi cảm thấy khó chịu.
• Thận trọng với tiền sử bệnh: Báo cho bác sĩ biết nếu có tiền sử hoặc đang mắc các bệnh lý liên quan đến tim mạch, hô hấp, thần kinh, tiêu hóa.
• Tham khảo ý kiến bác sĩ khi dùng đồng thời nhiều loại thuốc: Tránh tương tác thuốc không mong muốn.
• Không thực hiện các công việc đòi hỏi sự tập trung cao độ sau khi dùng thuốc: Thuốc an thần có thể làm chậm phản ứng của hệ thần kinh.
• Ngừng sử dụng và thông báo cho bác sĩ nếu gặp bất kỳ vấn đề bất thường nào: Theo dõi và điều chỉnh liều lượng khi cần thiết.
• Tìm kiếm sự tư vấn y tế chuyên nghiệp: Nếu cảm thấy mệt mỏi, căng thẳng hoặc có các dấu hiệu liên quan đến sức khỏe thần kinh và tinh thần, hãy đến các cơ sở y tế để được thăm khám và kiểm tra.

Các y bác sĩ từ mncatlinhdd.edu.vn với chuyên môn và kinh nghiệm sẽ đưa ra giải pháp hiệu quả cho sức khỏe thần kinh của bạn. Mọi thông tin chi tiết, bạn có thể liên hệ qua số hotline: 1900 565656 để được tư vấn miễn phí.