Thị Trường Xuất Khẩu Lớn Nhất Của Việt Nam: Cơ Hội & Thách Thức 2023

Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đầy biến động, việc xác định thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam là gì trở nên vô cùng quan trọng đối với các doanh nghiệp và nhà hoạch định chính sách. Bài viết này sẽ cung cấp cái nhìn tổng quan về các thị trường xuất khẩu hàng đầu của Việt Nam trong 5 tháng đầu năm 2023, phân tích những thách thức và cơ hội, đồng thời đánh giá triển vọng trong tương lai.

Xuất Khẩu Phục Hồi Nhưng Đối Mặt Với Nhiều Thách Thức

Theo số liệu từ Bộ Công Thương, hoạt động xuất nhập khẩu của Việt Nam trong tháng 5 đã có sự phục hồi đáng kể, tăng 5,3% so với tháng trước, đạt ước tính 55,86 tỷ USD. Tuy nhiên, so với cùng kỳ năm trước, con số này vẫn giảm 12,3%. Tính chung 5 tháng đầu năm 2023, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa ước đạt 262,54 tỷ USD, giảm 14,7% so với cùng kỳ năm trước.

Kim ngạch xuất khẩu trong tháng 5 ước đạt 29,05 tỷ USD, tăng 4,3% so với tháng trước. Lũy kế 5 tháng đầu năm 2023, kim ngạch xuất khẩu ước đạt 136,17 tỷ USD, giảm 11,6% so với cùng kỳ năm trước. Sự sụt giảm này cho thấy các ngành hàng đều gặp khó khăn do tổng cầu thế giới giảm, đặc biệt là đối với hàng hóa tiêu dùng không thiết yếu.

Những ngành hàng như dệt may, da giày, gỗ và thủy sản, với thị trường xuất khẩu chính là Hoa Kỳ và EU, chịu ảnh hưởng nặng nề nhất. Trong khi đó, các ngành hàng như cao su, gạo, rau quả và hạt điều, với thị trường xuất khẩu chính là châu Á, ít bị tác động hơn.

Hoa Kỳ – Thị Trường Xuất Khẩu Lớn Nhất Của Việt Nam

Trong 5 tháng đầu năm 2023, Hoa Kỳ vẫn là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam, chiếm 26% tổng kim ngạch xuất khẩu của cả nước. Tuy nhiên, xuất khẩu sang thị trường này đang gặp nhiều khó khăn do các yếu tố kinh tế vĩ mô.

Ảnh Hưởng Từ Chính Sách Tiền Tệ Và Lạm Phát

Việc Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ (FED) tiếp tục tăng lãi suất để kiểm soát lạm phát đã có những tác động nhất định. Mặc dù lạm phát có dấu hiệu hạ nhiệt, chi tiêu tiêu dùng tại Hoa Kỳ lại giảm tốc do nhiều doanh nghiệp phá sản, cắt giảm lao động và lo ngại về suy thoái kinh tế. Tỷ lệ tiết kiệm của người dân tăng cao, cho thấy sự thận trọng trong chi tiêu.

Nhu cầu nhập khẩu hàng hóa từ Việt Nam của thị trường Hoa Kỳ tiếp tục giảm mạnh. Ước tính, kim ngạch xuất khẩu sang Hoa Kỳ đạt 37 tỷ USD, giảm 19,5% so với cùng kỳ năm trước (trong 4 tháng đầu năm giảm 21%).

Ví Dụ Cụ Thể: Xuất Khẩu Thủy Sản Sang Hoa Kỳ

Xuất khẩu thủy sản sang Hoa Kỳ đã giảm mạnh trong thời gian qua. Trong tháng 4/2023, xuất khẩu thủy sản sang Hoa Kỳ giảm tới 53%. Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), lạm phát đã ảnh hưởng lớn đến thị trường Mỹ. Người tiêu dùng Mỹ ngày càng thắt chặt chi tiêu, tập trung vào các mặt hàng thiết yếu và cắt giảm mua sắm các sản phẩm giá trị thấp hoặc không có thương hiệu.

Trung Quốc Và EU – Các Thị Trường Xuất Khẩu Quan Trọng Khác

Trung Quốc

Trung Quốc là thị trường xuất khẩu lớn thứ hai của Việt Nam. Mặc dù đã mở cửa biên giới từ ngày 8/1/2023, nền kinh tế Trung Quốc vẫn chưa phục hồi như kỳ vọng. Xuất khẩu của Trung Quốc giảm tốc do nhu cầu toàn cầu suy giảm, lĩnh vực bất động sản gặp khó khăn, và tình trạng thất nghiệp gia tăng ảnh hưởng đến tiêu dùng.

Kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Trung Quốc trong 5 tháng đầu năm 2023 ước đạt 19,8 tỷ USD, giảm 9,3% so với cùng kỳ năm trước. Thêm vào đó, các tiêu chuẩn đối với hàng hóa nhập khẩu của Trung Quốc ngày càng khắt khe hơn, gây thêm khó khăn cho các doanh nghiệp Việt Nam.

EU

Đà giảm xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam sang thị trường EU đã có tín hiệu cải thiện nhờ lạm phát tại một số nền kinh tế lớn của Eurozone hạ nhiệt. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) trong tháng 5 giảm ở nhiều quốc gia như Đức, Pháp, Tây Ban Nha và Italy.

Xuất khẩu sang EU trong 5 tháng ước đạt 18,4 tỷ USD, giảm 6,5% so với cùng kỳ năm trước. So sánh với 4 tháng đầu năm, mức giảm này đã được cải thiện đáng kể (giảm 14,1%).

Các Thị Trường Xuất Khẩu Khác

Kim ngạch xuất khẩu sang các thị trường chính khác cũng tiếp tục giảm:

• Thị trường ASEAN: 13,9 tỷ USD, giảm 5,1%.
• Hàn Quốc: 9,5 tỷ USD, giảm 7,1%.
• Nhật Bản: 9,4 tỷ USD, tăng 0,4%.

Giải Pháp Và Định Hướng Từ Bộ Công Thương

Bộ Công Thương đã tiên lượng chính xác về diễn biến của thị trường và thực hiện nhiều giải pháp để tháo gỡ khó khăn. Trong thời gian tới, Bộ sẽ tập trung đổi mới và tăng cường các hoạt động xúc tiến thương mại, hướng đến các thị trường mới và tiềm năng như Ấn Độ, châu Phi, Trung Đông, châu Mỹ La tinh và Đông Âu. Đồng thời, chú trọng vào các thị trường ít bị ảnh hưởng bởi lạm phát và có tăng trưởng khả quan như ASEAN.

Bộ Công Thương cũng sẽ tập trung vào các thị trường mới nổi E7 (Trung Quốc, Ấn Độ, Thổ Nhĩ Kỳ, Nga, Mexico và Indonesia) và thị trường Halal (Trung Đông, Malaysia, Brunei).

Kết Luận

Mặc dù Hoa Kỳ vẫn là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam trong 5 tháng đầu năm 2023, các doanh nghiệp cần chủ động đối mặt với những thách thức và tận dụng cơ hội từ các thị trường mới. Sự đa dạng hóa thị trường và nâng cao chất lượng sản phẩm sẽ là chìa khóa để duy trì và phát triển hoạt động xuất khẩu của Việt Nam trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đầy biến động.

Nguồn: Báo Công Thương