“Tam đại con gà”: Giải mã Phương thức Biểu đạt làm nên Truyện Cười Kinh Điển

Truyện cười “Tam đại con gà” kể về một thầy đồ dốt nát nhưng thích khoe chữ, dẫn đến tình huống dở khóc dở cười khi dạy học trò. Để hiểu sâu sắc hơn về câu chuyện này, việc xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản là vô cùng quan trọng. Bài viết này sẽ tập trung phân tích phương thức biểu đạt chủ đạo trong truyện “Tam đại con gà” để làm rõ hơn giá trị và ý nghĩa của tác phẩm.

Trong “Tam đại con gà”, phương thức biểu đạt tự sự đóng vai trò then chốt. Câu chuyện được kể theo trình tự thời gian, từ việc thầy đồ nhận dạy học, đến sự cố “dủ dỉ là con dù dì”, và cuối cùng là màn giải thích “tam đại con gà” đầy hài hước. Tự sự giúp người đọc dễ dàng theo dõi diễn biến câu chuyện, nắm bắt được tình huống và cảm nhận được sự ngớ ngẩn của thầy đồ.

Tuy nhiên, yếu tố làm nên sự thành công của “Tam đại con gà” không chỉ nằm ở tự sự mà còn ở sự kết hợp nhuần nhuyễn với các phương thức biểu đạt khác. Miêu tả, dù không chiếm ưu thế, nhưng lại góp phần khắc họa chân dung nhân vật. Chẳng hạn, hình ảnh “anh học trò học hành dốt nát, nhưng trò đời ‘xấu hay làm tốt, dốt hay nói chữ'” đã phác họa một cách sinh động tính cách của thầy đồ. Bên cạnh đó, yếu tố biểu cảm cũng được thể hiện qua thái độ ngạc nhiên, khó hiểu của bố học trò khi nghe thầy giảng bài.

Đặc biệt, phương thức biểu đạt nghị luận, dù không trực tiếp, nhưng lại ẩn chứa trong lời thoại của nhân vật. Câu nói “Mình đã dốt, thổ công nhà nó cũng dốt nữa” là một lời tự trào sâu sắc, thể hiện sự nhận thức (dù muộn màng) về sự dốt nát của bản thân. Lời giải thích “tam đại con gà” cũng mang tính chất ngụy biện, thể hiện sự lươn lẹo và cố chấp của thầy đồ.

Như vậy, phương thức biểu đạt chính của truyện cười “Tam đại con gà” là tự sự, nhưng được hỗ trợ đắc lực bởi miêu tả, biểu cảm và nghị luận. Sự kết hợp hài hòa giữa các phương thức này đã tạo nên một câu chuyện vừa hài hước, vừa讽刺 sâu cay thói háo danh, dốt nát mà thích ra vẻ ta đây của một bộ phận người trong xã hội xưa.

Nguồn: https://mncatlinhdd.edu.vn/ Tác giả: Nguyễn Lân dũng