Quy Chế Dân Chủ Cơ Sở Tại Nơi Làm Việc: Hướng Dẫn A-Z Cho Doanh Nghiệp & NLĐ

Quy Chế Dân Chủ Cơ Sở Tại Nơi Làm Việc Trong Công Ty Cổ Phần: Hướng Dẫn Chi Tiết

Quy chế dân chủ ở cơ sở tại nơi làm việc là yếu tố then chốt để xây dựng môi trường làm việc minh bạch, công bằng và hiệu quả trong các công ty cổ phần. Việc xây dựng và thực hiện quy chế này không chỉ bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người lao động mà còn góp phần vào sự phát triển bền vững của doanh nghiệp. Bài viết này sẽ cung cấp một cái nhìn tổng quan và chi tiết về quy chế dân chủ ở cơ sở, từ nguyên tắc, nội dung, hình thức đến cơ chế thực hiện, giúp người lao động và người sử dụng lao động hiểu rõ và áp dụng hiệu quả.

1. Nguyên Tắc Thực Hiện Quy Chế Dân Chủ Tại Nơi Làm Việc

Việc thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở tại nơi làm việc trong công ty cổ phần phải tuân thủ các nguyên tắc cơ bản sau:

• Thiện chí, hợp tác, trung thực, bình đẳng, công khai và minh bạch: Các bên liên quan cần thể hiện tinh thần hợp tác, trung thực và bình đẳng trong mọi hoạt động liên quan đến quy chế dân chủ.
• Tôn trọng quyền và lợi ích hợp pháp: Quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động, người sử dụng lao động và các tổ chức, cá nhân khác có liên quan phải được tôn trọng và bảo vệ.
• Tuân thủ pháp luật và đạo đức xã hội: Việc tổ chức thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở tại nơi làm việc không được trái với các quy định của pháp luật và đạo đức xã hội.

2. Nội Dung và Hình Thức Quy Chế Dân Chủ

Quy chế dân chủ trong công ty cổ phần cần đảm bảo công khai, minh bạch các nội dung sau với người lao động:

• Tình hình sản xuất, kinh doanh: Thông tin về tình hình sản xuất, kinh doanh của công ty là cơ sở để người lao động hiểu rõ về hoạt động của doanh nghiệp và đưa ra các ý kiến đóng góp phù hợp.
• Quyền lợi, nghĩa vụ và trách nhiệm của người lao động: Các thông tin liên quan đến quyền lợi, nghĩa vụ và trách nhiệm của người lao động như nội quy lao động, thang lương, bảng lương, định mức lao động, quy chế và các văn bản quy định khác cần được công khai để người lao động nắm rõ.
• Thỏa ước lao động tập thể: Các thỏa ước lao động tập thể mà công ty tham gia cần được công khai để người lao động biết và thực hiện.
• Quản lý và sử dụng các quỹ: Việc sử dụng, trích lập các quỹ do người lao động đóng góp (nếu có) như quỹ khen thưởng, quỹ phúc lợi và các quỹ khác cần được minh bạch để người lao động giám sát.
• Các khoản phí và bảo hiểm: Việc trích nộp các loại phí bao gồm kinh phí công đoàn, đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp cần được thông báo rõ ràng.
• Thi đua, khen thưởng, kỷ luật, giải quyết khiếu nại, tố cáo: Các vấn đề liên quan đến tình hình thi đua, khen thưởng, kỷ luật, giải quyết khiếu nại, tố cáo liên quan đến quyền, nghĩa vụ và lợi ích hợp pháp của người lao động cần được xử lý công khai, minh bạch.
• Các nội dung khác theo quy định pháp luật: Ngoài ra, các nội dung khác theo quy định của pháp luật cũng cần được công khai.

Hình thức công khai:

Trong trường hợp pháp luật không quy định cụ thể hình thức công khai, công ty cổ phần có thể lựa chọn một trong các hình thức sau và thể hiện trong quy chế dân chủ cơ sở tại nơi làm việc:

• Niêm yết công khai tại nơi làm việc.
• Thông báo tại các cuộc họp, đối thoại giữa người lao động và người sử dụng lao động.
• Thông báo bằng văn bản cho tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở.
• Thông báo trên hệ thống thông tin nội bộ.
• Các hình thức khác mà pháp luật không cấm.

Quyền tham gia ý kiến của người lao động:

Người lao động có quyền tham gia đóng góp ý kiến về các vấn đề sau:

• Xây dựng, sửa đổi, bổ sung nội quy, quy chế và các văn bản quy định khác của công ty liên quan đến quyền, nghĩa vụ và lợi ích của người lao động.
• Xây dựng, sửa đổi, bổ sung thang lương, bảng lương, định mức lao động.
• Đề xuất nội dung thương lượng tập thể.
• Đề xuất, thực hiện giải pháp tiết kiệm chi phí, nâng cao năng suất lao động, cải thiện điều kiện làm việc, bảo vệ môi trường, phòng chống cháy nổ.
• Các nội dung khác liên quan đến quyền, nghĩa vụ và lợi ích của người lao động theo quy định của pháp luật.

3. Nội Dung Chủ Yếu Của Quy Chế Dân Chủ

Như vậy, quy chế dân chủ ở cơ sở tại nơi làm việc cần đảm bảo các nội dung chủ yếu sau đây:

1. Nội dung người sử dụng lao động phải công khai.
2. Nội dung người lao động tham gia ý kiến.
3. Nội dung người lao động được quyết định.
4. Nội dung người lao động kiểm tra, giám sát.

4. Cơ Chế Thực Hiện Quy Chế Dân Chủ

Việc xây dựng và thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở tại nơi làm việc phải có sự tham gia của tổ chức đại diện tập thể lao động (Ban chấp hành Công đoàn cơ sở hoặc đại diện Ban chấp hành Công đoàn cấp trên trực tiếp nếu chưa thành lập Công đoàn) và thực hiện theo Hướng dẫn 41/HD-TLĐ năm 2021 của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam về công đoàn tham gia xây dựng và thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở tại nơi làm việc.

Cơ chế dân chủ ở cơ sở tại nơi làm việc sẽ được thực hiện thông qua các hình thức:

• Đối thoại tại nơi làm việc.
• Hội nghị người lao động.
• Các hình thức thực hiện dân chủ khác.

Tham khảo thêm về “Tổ chức đối thoại định kỳ tại nơi làm việc” và “Tổ chức hội nghị người lao động định kỳ” trên trang mncatlinhdd.edu.vn để biết thêm chi tiết.

Lưu ý: Công ty cổ phần sử dụng dưới 10 người lao động được miễn trừ ban hành Quy chế dân chủ ở cơ sở tại nơi làm việc bằng văn bản.

Kết Luận

Quy chế dân chủ ở cơ sở tại nơi làm việc là một công cụ quan trọng để đảm bảo quyền lợi của người lao động, thúc đẩy sự hợp tác giữa người lao động và người sử dụng lao động, và xây dựng môi trường làm việc hài hòa, phát triển. Việc thực hiện nghiêm túc và hiệu quả quy chế này không chỉ mang lại lợi ích cho người lao động mà còn góp phần vào sự phát triển bền vững của công ty cổ phần.