Python: Khai Báo Biến & Kiểu Dữ Liệu (A-Z Cho Người Mới)

Chào mừng bạn đến với bài viết tiếp theo trong series hướng dẫn về ngôn ngữ Python 3. Ở bài trước, chúng ta đã có cái nhìn tổng quan về Python. Hôm nay, mncatlinhdd.edu.vn sẽ cùng bạn khám phá cú pháp khai báo biến và các kiểu dữ liệu cơ bản trong Python. Việc nắm vững cú pháp đúng để khai báo một biến trong Python là gì? sẽ giúp bạn xây dựng nền tảng vững chắc để lập trình hiệu quả hơn.

1. Khai Báo Biến Trong Python

Trong Python, việc khai báo biến vô cùng đơn giản. Bạn chỉ cần sử dụng cú pháp sau:

tenBien = giaTri

Trong đó:

• tenBien là tên biến bạn muốn đặt. Lưu ý, tên biến phải bắt đầu bằng chữ cái hoặc dấu gạch dưới (_), không được bắt đầu bằng số hoặc ký tự đặc biệt. Python phân biệt chữ hoa và chữ thường (ví dụ: name và Name là hai biến khác nhau).
• giaTri là giá trị bạn muốn gán cho biến. Giá trị này có thể thuộc nhiều kiểu dữ liệu khác nhau, chúng ta sẽ tìm hiểu chi tiết hơn ở phần sau.

Ví dụ:

name = "Vũ Thanh Tài" # Gán chuỗi "Vũ Thanh Tài" cho biến name

Python còn cho phép bạn gán cùng một giá trị cho nhiều biến cùng lúc:

a = b = c = 1996 # Cả a, b, và c đều có giá trị là 1996

Hoặc khai báo nhiều biến trên cùng một dòng với các giá trị tương ứng:

name, age, male = "Vũ Thanh Tài", 22 , True # Khai báo đồng thời name, age, và male

2. Các Kiểu Dữ Liệu Cơ Bản Trong Python

Một điểm mạnh của Python là khả năng tự động nhận diện kiểu dữ liệu của biến dựa trên giá trị được gán. Điều này giúp code trở nên ngắn gọn và dễ đọc hơn. Dưới đây là một số kiểu dữ liệu cơ bản bạn cần làm quen:

• String (Chuỗi): Được sử dụng để lưu trữ văn bản. Ví dụ: name = "Vũ Thanh Tài"
• Integer (Số nguyên): Dùng để lưu trữ các số nguyên không có phần thập phân. Ví dụ: age = 22
• Float (Số thực): Lưu trữ các số có phần thập phân. Ví dụ: point = 8.9
• List (Danh sách): Một tập hợp các phần tử có thứ tự, có thể chứa các kiểu dữ liệu khác nhau. Ví dụ: option = [1, 2, 3, 4, 5]
• Tuple (Bộ): Tương tự như list, nhưng không thể thay đổi sau khi đã được tạo. Ví dụ: stuple = ('Vũ Thanh Tài', 22 , True)
• Dictionary (Từ điển): Lưu trữ dữ liệu dưới dạng cặp “key-value”. Ví dụ: dictionary = {"name": "Vu Thanh Tai", "age": 22, "male": True}

Chúng ta sẽ đi sâu vào từng kiểu dữ liệu này trong các bài viết tiếp theo.

3. Kiểm Tra Kiểu Dữ Liệu Của Biến

Để xác định kiểu dữ liệu của một biến, Python cung cấp hàm type():

type(data)

Trong đó data là biến bạn muốn kiểm tra.

Ví dụ:

name = "Vũ Thanh Tài"print(type(name)) # Output: <class 'str'>age = 22print(type(age)) # Output: <class 'int'>point = 8.9print(type(point)) # Output: <class 'float'>option = [1,2,3,4,5]print(type(option)) # Output: <class 'list'>tuplet = ('Vũ Thanh Tài', 22 , True)print(type(tuplet)) # Output: <class 'tuple'>dictionary = {"name": "Vu Thanh Tai", "age": 22, "male": True}print(type(dictionary)) # Output: <class 'dict'>

4. Ép Kiểu Dữ Liệu Trong Python

Đôi khi, bạn cần chuyển đổi một biến từ kiểu dữ liệu này sang kiểu dữ liệu khác. Python cung cấp các hàm sau để ép kiểu:

• float(data): Chuyển đổi data sang kiểu số thực.
• int(data, base): Chuyển đổi data sang kiểu số nguyên. base là cơ số (ví dụ: 2 cho hệ nhị phân, 16 cho hệ thập lục phân). Nếu bỏ qua base, mặc định là 10.
• str(data): Chuyển đổi data sang kiểu chuỗi.
• complex(data): Chuyển đổi data sang kiểu số phức.
• tuple(data): Chuyển đổi data sang kiểu tuple.
• dict(data): Chuyển đổi data sang kiểu dictionary. Lưu ý: data phải ở định dạng phù hợp để chuyển đổi thành dictionary (ví dụ: một list các tuples, mỗi tuple có hai phần tử).
• hex(data): Chuyển đổi data sang chuỗi hệ thập lục phân.
• oct(data): Chuyển đổi data sang chuỗi hệ bát phân.
• chr(data): Chuyển đổi mã ASCII data sang ký tự tương ứng.

Ví dụ:

age = 22# Ép sang floatfloatAge = float(age)print(type(floatAge)) # Output: <class 'float'>print(floatAge) # Output: 22.0# Ép sang chuỗistrAge = str(age)print(type(strAge)) # Output: <class 'str'>print(strAge) # Output: "22"

5. Lời Kết

Bài viết này đã cung cấp cho bạn kiến thức cơ bản về cách khai báo biến và các kiểu dữ liệu trong Python. Hãy nhớ rằng việc tuân thủ các quy tắc đặt tên biến là rất quan trọng để code dễ đọc và dễ bảo trì hơn. mncatlinhdd.edu.vn hy vọng bạn sẽ tiếp tục theo dõi series này để khám phá thêm nhiều kiến thức thú vị về Python!

Chúc bạn thành công trên con đường chinh phục ngôn ngữ Python!

[internal_links] (Liên kết đến các bài viết khác trong series Python)