Table of Contents
Nhuộm Phiến Đồ Tế Bào Theo Papanicolaou: Ý Nghĩa và Ứng Dụng Trong Tầm Soát Ung Thư Cổ Tử Cung
Nhuộm phiến đồ tế bào theo Papanicolaou, hay còn gọi là xét nghiệm Pap smear, đóng vai trò then chốt trong việc tầm soát tiền ung thư và ung thư cổ tử cung. Phương pháp này giúp phát hiện sớm những thay đổi bất thường ở cổ tử cung, từ đó có thể can thiệp và điều trị kịp thời, mang lại cơ hội chữa khỏi bệnh cao hơn. Vậy, nhuộm phiến đồ tế bào theo Papanicolaou là gì và tại sao nó lại quan trọng đến vậy? Bài viết này từ mncatlinhdd.edu.vn sẽ cung cấp cái nhìn toàn diện về phương pháp xét nghiệm này.
Xét Nghiệm PAP (Papanicolaou) Được Thực Hiện Như Thế Nào?
Xét nghiệm PAP, hay nhuộm phiến đồ tế bào theo Papanicolaou, là một kỹ thuật sàng lọc và phát hiện sớm ung thư cổ tử cung. Phương pháp này được phát triển bởi bác sĩ người Hy Lạp Georgios Nikolaou Papanikolaou, và được đặt tên theo ông để vinh danh những đóng góp của ông trong lĩnh vực y học. Ngày nay, xét nghiệm này vẫn được sử dụng rộng rãi trong thực hành lâm sàng.
Trong quá trình xét nghiệm PAP, bác sĩ sẽ thu thập mẫu tế bào từ bề mặt cổ tử cung bằng một dụng cụ chuyên dụng.Mẫu tế bào này sau đó được kiểm tra dưới kính hiển vi hoặc bằng phương pháp tế bào học (cytology) để phát hiện các biến đổi hoặc tế bào bất thường, có thể là dấu hiệu của ung thư cổ tử cung hoặc các bệnh lý khác.
Xét nghiệm PAP đặc biệt hiệu quả trong việc phát hiện những biến đổi tiền ung thư, tức là những thay đổi tế bào có nguy cơ tiến triển thành ung thư cổ tử cung nếu không được điều trị. Xét nghiệm này cũng có khả năng phát hiện những biến đổi tế bào do nhiễm virus HPV (Human Papillomavirus), một trong những yếu tố nguy cơ chính gây ung thư cổ tử cung. HPV là một loại virus lây truyền qua đường tình dục, và một số chủng HPV, đặc biệt là chủng 16 và 18, có nguy cơ cao gây ra ung thư cổ tử cung. Xét nghiệm HPV thường được thực hiện song song hoặc sau khi xét nghiệm PAP phát hiện ra dấu hiệu bất thường để xác định sự hiện diện của virus và đánh giá nguy cơ.
Ai Nên Thực Hiện Xét Nghiệm PAP?
Theo khuyến nghị của các tổ chức y tế uy tín, việc tiến hành nhuộm phiến đồ tế bào theo Papanicolaou để sàng lọc ung thư cổ tử cung được chỉ định cụ thể ở từng nhóm độ tuổi như sau:
- Dưới 21 tuổi: Không cần thiết phải thực hiện xét nghiệm.
- Từ 21 – 29 tuổi: Nên thực hiện định kỳ mỗi 3 năm.
- Từ 30 – 65 tuổi: Trong trường hợp kết quả xét nghiệm HPV là âm tính, người bệnh nên tiến hành xét nghiệm 3 năm/lần hoặc kết hợp Pap Smear và xét nghiệm HPV 5 năm/lần. Trong trường hợp xét nghiệm HPV là dương tính, nên thực hiện Pap Smear và xét nghiệm HPV mỗi năm.
- Trên 65 tuổi: Việc tiến hành xét nghiệm không còn cần thiết, đặc biệt là sau khi đã có kết quả âm tính trong vòng 10 năm qua.
Tại Sao Nên Thực Hiện Nhuộm Phiến Đồ Tế Bào Theo Papanicolaou?
Ung thư cổ tử cung là một căn bệnh nguy hiểm, ảnh hưởng đến sức khỏe của các mô trong cổ tử cung và có thể lan rộng đến các cơ quan khác, gây ra những hậu quả nghiêm trọng. Do đó, việc thực hiện kiểm tra sàng lọc sớm giúp phụ nữ có cơ hội phát hiện và điều trị kịp thời, từ đó giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh và tăng khả năng chữa khỏi.
Ngoài ra, xét nghiệm PAP còn có khả năng phát hiện virus HPV ở người, đây là một trong những yếu tố chính gây ra ung thư cổ tử cung. Việc phát hiện sớm HPV giúp bác sĩ đưa ra các biện pháp phòng ngừa và điều trị phù hợp, ngăn chặn sự phát triển của ung thư.
Chuẩn Bị Cho Xét Nghiệm PAP Như Thế Nào?
Để đảm bảo kết quả xét nghiệm PAP chính xác, phụ nữ cần tuân thủ các hướng dẫn sau trước khi thực hiện xét nghiệm:
- Tránh quan hệ tình dục và thụt rửa âm đạo trong 2 ngày trước khi xét nghiệm.
- Không sử dụng bất kỳ loại băng vệ sinh, thuốc/kem bôi âm đạo, các sản phẩm khác như kem/bọt diệt tinh trùng hoặc thuốc tránh thai trong khoảng thời gian từ 24 đến 48 giờ trước xét nghiệm.
- Tránh thực hiện xét nghiệm PAP trong thời kỳ kinh nguyệt.
- Giữ tinh thần thoải mái và tuân theo hướng dẫn của nhân viên y tế trong quá trình xét nghiệm.
Quy Trình Thực Hiện Xét Nghiệm PAP
Trong quá trình thực hiện xét nghiệm nhuộm phiến đồ tế bào theo Papanicolaou, phụ nữ sẽ được hướng dẫn nằm ngửa trên giường, hai đầu gối được uốn cong. Bác sĩ sẽ sử dụng một dụng cụ gọi là mỏ vịt,nhẹ nhàng đưa vào âm đạo để mở rộng và cố định thành âm đạo, từ đó có thể quan sát khu vực cổ tử cung một cách rõ ràng.
Sau đó, bác sĩ sẽ sử dụng một bàn chải nhỏ hoặc que gỗ để lấy mẫu tế bào từ cổ tử cung. Tế bào này sau đó sẽ được phết lên một lam kính và cố định bằng một chất bảo quản đặc biệt. Mẫu tế bào sẽ được gửi đến phòng xét nghiệm để phân tích kết quả.
Quá trình này thường diễn ra trong vài phút và thường không gây đau đớn. Sau khi xét nghiệm, một số phụ nữ có thể cảm thấy khó chịu nhẹ, hoặc có hiện tượng chuột rút hoặc chảy máu âm đạo nhẹ. Tuy nhiên, nếu tình trạng khó chịu kéo dài hoặc chảy máu âm đạo không ngừng, cần thông báo ngay cho bác sĩ để được tư vấn và xử trí kịp thời.
Kết Luận
Nhuộm phiến đồ tế bào theo Papanicolaou là một xét nghiệm quan trọng trong việc tầm soát và phát hiện sớm ung thư cổ tử cung. Việc thực hiện xét nghiệm định kỳ theo khuyến cáo của bác sĩ giúp phụ nữ bảo vệ sức khỏe và tăng cơ hội chữa khỏi bệnh nếu phát hiện bất thường. Hãy chủ động tầm soát ung thư cổ tử cung để bảo vệ sức khỏe của chính bạn. Bài viết này được cung cấp bởi mncatlinhdd.edu.vn với mục đích thông tin và nâng cao nhận thức về sức khỏe cộng đồng.
Tài liệu tham khảo:
- Hiệp hội Sản phụ khoa Hoa Kỳ (ACOG).
- Tổ chức Y tế Thế giới (WHO).
- Hướng dẫn quốc gia về sàng lọc ung thư cổ tử cung của Bộ Y tế.

Giáo sư Nguyễn Lân Dũng là một trong những nhà khoa học hàng đầu Việt Nam trong lĩnh vực vi sinh vật học, với hơn 50 năm cống hiến cho giáo dục và nghiên cứu (Wiki). Ông là con trai của Nhà giáo Nhân dân Nguyễn Lân, xuất thân từ một gia đình nổi tiếng hiếu học. Trong sự nghiệp của mình, Giáo sư đã đảm nhiệm nhiều vị trí quan trọng như Chủ tịch Hội các ngành Sinh học Việt Nam, Đại biểu Quốc hội và được phong tặng danh hiệu Nhà giáo Nhân dân vào năm 2010.