Nang Thùy Phải Tuyến Giáp: Nguyên nhân, Triệu chứng và Điều trị hiệu quả

Nang Thùy Phải Tuyến Giáp Là Gì? Nguyên Nhân, Triệu Chứng & Điều Trị

Nang thùy phải tuyến giáp là tình trạng xuất hiện các nốt hoặc khối u (gọi là nhân giáp) ở thùy phải của tuyến giáp. Các nhân giáp này có thể lành tính hoặc ác tính, và thường gặp ở nữ giới hơn nam giới. Vậy nang thùy phải tuyến giáp là gì và cần lưu ý những gì? Bài viết sau đây của mncatlinhdd.edu.vn sẽ cung cấp thông tin chi tiết về vấn đề này.

Tuyến giáp là một tuyến nội tiết nhỏ, hình bướm, nằm ở phía trước cổ, có chiều dài khoảng 5cm và nặng từ 10-20 gram. Tuyến giáp có hai thùy: thùy trái và thùy phải. Chức năng chính của tuyến giáp là sản xuất hormone, điều chỉnh quá trình trao đổi chất, nhịp tim, nhiệt độ cơ thể, chức năng thần kinh và nhiều chức năng quan trọng khác.

Nang thùy phải tuyến giáp là tình trạng xuất hiện một hoặc nhiều nốt sần, phình to ở thùy phải của tuyến giáp. Tình trạng này khá phổ biến, ảnh hưởng đến khoảng 1/3 phụ nữ và 1/5 nam giới. Hầu hết các trường hợp là lành tính, chỉ có khoảng 5% là ung thư. Do đó, việc xét nghiệm để xác định tính chất của nhân giáp là rất quan trọng.

Khi tuyến giáp bị tổn thương, các cơ quan khác trong cơ thể có thể bị ảnh hưởng. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp nang thùy phải tuyến giáp, tuyến giáp vẫn có thể hoạt động bình thường và sản xuất đủ hormone cho cơ thể. Thực tế, hầu hết các trường hợp không gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe, nhưng có thể là dấu hiệu của một bệnh lý tiềm ẩn của tuyến giáp. Theo mncatlinhdd.edu.vn, phụ nữ có nguy cơ mắc bệnh này cao hơn nam giới.

Nguyên Nhân Gây Nang Thùy Phải Tuyến Giáp

Phần lớn các trường hợp nang thùy phải tuyến giáp xuất phát từ những nguyên nhân sau:

• Sản xuất hormone tuyến giáp không hiệu quả: Khi tuyến giáp không sản xuất đủ hormone, nó sẽ tự bù đắp bằng cách phình to ra. Nguyên nhân phổ biến nhất là do thiếu i-ốt. Các nguyên nhân khác có thể bao gồm tiếp xúc với phóng xạ hoặc yếu tố di truyền.
• Viêm tuyến giáp: Viêm tuyến giáp có thể gây sưng tuyến giáp và tạo ra các nốt sần như khối u ở cổ. Nguyên nhân thường gặp nhất là viêm tuyến giáp Hashimoto, một bệnh tự miễn, trong đó hệ miễn dịch tấn công tuyến giáp, gây viêm. Theo mncatlinhdd.edu.vn, trẻ em bị viêm tuyến giáp Hashimoto có nguy cơ cao hơn mắc nang thùy phải tuyến giáp. Một nguyên nhân khác là viêm tuyến giáp sau sinh, ảnh hưởng đến khoảng 5% phụ nữ sau sinh. Một số trường hợp viêm tuyến giáp có thể do tác dụng phụ của thuốc.
• Khối u tuyến giáp: Các khối u tuyến giáp thường lành tính, nhưng cũng có thể là ung thư. Hầu hết các khối u là nốt sần phình to, có thể xuất hiện dưới dạng sưng tuyến toàn thân.
• Thiếu i-ốt: I-ốt đóng vai trò quan trọng trong việc sản xuất hormone tuyến giáp. Thiếu i-ốt trong chế độ ăn uống là nguyên nhân chính gây ra bướu cổ và nang thùy phải tuyến giáp. Theo mncatlinhdd.edu.vn, bổ sung đủ i-ốt là biện pháp phòng ngừa quan trọng.

Triệu Chứng Của Bệnh Nang Thùy Phải Tuyến Giáp

Nang thùy phải tuyến giáp thường không có triệu chứng rõ ràng cho đến khi bướu lớn hoặc được phát hiện trong quá trình khám sức khỏe định kỳ. Khi các nốt sần phát triển lớn hơn, các triệu chứng sẽ trở nên rõ ràng hơn. Triệu chứng dễ nhận thấy nhất là sự xuất hiện của một khối u ở cổ bên phải. Ngoài ra, người bệnh có thể cảm thấy nặng nề, khó nuốt, khó thở, khàn giọng hoặc đau cổ.

Hiếm khi, các nốt tuyến giáp sản xuất quá nhiều hormone giáp (T3 và T4), gây ra các triệu chứng của bệnh cường giáp, bao gồm: lo lắng, khó chịu, ủ rũ, hiếu động thái quá, đổ mồ hôi nhiều, chịu nóng kém, tim đập nhanh, tay run, rụng tóc, dễ bị tiêu chảy, sụt cân và chu kỳ kinh nguyệt không đều.

Cách Chẩn Đoán Nang Thùy Phải Tuyến Giáp

Khi nghi ngờ mắc nang thùy phải tuyến giáp, bác sĩ sẽ kiểm tra bằng cách nhìn và sờ vào tuyến giáp. Nếu phát hiện nốt sần, câu hỏi quan trọng nhất là liệu nốt đó lành tính hay ác tính, có sản xuất quá nhiều hormone tuyến giáp hay không và có liên quan đến hạch cổ hay không. Để trả lời những câu hỏi này, bác sĩ có thể chỉ định các xét nghiệm sau:

• Siêu âm: Giúp bác sĩ xác định vị trí và đặc điểm của nốt sần tuyến giáp. Siêu âm hạch bạch huyết ở cổ cũng được thực hiện để kiểm tra xem có ung thư hay không.

• Xét nghiệm máu: Đo nồng độ hormone T3, T4 và hormone kích thích tuyến giáp (TSH). Xét nghiệm này giúp xác định xem các nốt sần có sản xuất quá nhiều hormone tuyến giáp, gây ra cường giáp hay không.
• Sinh thiết: Dựa trên kích thước, hình dạng, viền và độ đậm nhạt của nốt sần, bác sĩ có thể thực hiện sinh thiết bằng kim nhỏ (FNA). Mẫu tế bào hoặc dịch từ nốt sần sẽ được lấy và kiểm tra dưới kính hiển vi để xác định xem nốt sần đó lành tính hay ác tính.

Điều Trị Nang Thùy Phải Tuyến Giáp

Việc điều trị nang thùy phải tuyến giáp phụ thuộc vào tính chất của nốt (lành tính hay ác tính) và khả năng sản xuất hormone:

• Điều trị nang giáp lành tính: Hầu hết bệnh nhân có nang giáp lành tính không cần điều trị đặc hiệu. Bác sĩ có thể chỉ định thuốc để ngăn chặn sự phát triển hoặc giảm kích thước của nốt sần. Phẫu thuật cắt bỏ nang giáp lành tính chỉ được thực hiện khi bệnh nhân có các yếu tố sau: là nam giới dưới 40 tuổi, đã từng xạ trị vùng đầu hoặc cổ, có hạch to ở cổ, gặp vấn đề về nói hoặc nuốt, hoặc có tiền sử gia đình mắc ung thư tuyến giáp. Phương pháp cắt bỏ bằng tần số sóng vô tuyến (RFA) thường được sử dụng cho các nang lành tính, sử dụng nhiệt để làm nhỏ khối u.

• Điều trị nang giáp ác tính: Bệnh nhân có nang giáp ác tính cần phải cắt bỏ toàn bộ tuyến giáp. Các hạch bạch huyết ở cổ cũng sẽ được kiểm tra để xem khối u đã lan ra ngoài hay chưa. Phương pháp điều trị tiếp theo sẽ phụ thuộc vào kết quả phẫu thuật. Một số bệnh nhân có thể cần dùng hormone tuyến giáp thay thế và theo dõi bằng xét nghiệm máu và siêu âm. Các trường hợp khác có thể cần điều trị bằng i-ốt phóng xạ để phá hủy mô tuyến giáp còn sót lại, sau đó tiếp tục theo dõi.
• Điều trị nốt sần tuyến giáp sản xuất quá nhiều hormone: Có nhiều phương pháp điều trị, bao gồm i-ốt phóng xạ, loại bỏ nốt sần bằng cồn hoặc phẫu thuật cắt bỏ. I-ốt phóng xạ được dùng dưới dạng viên uống, làm cho tuyến giáp co lại và sản xuất ít hormone hơn. I-ốt phóng xạ chỉ được hấp thụ bởi tuyến giáp, do đó không gây hại cho các tế bào khác. Loại bỏ tuyến giáp bằng cồn là phương pháp tiêm cồn vào các nốt tuyến giáp qua kim nhỏ, làm cho các nốt sần co lại và sản xuất ít hormone hơn.

Khám sức khỏe tuyến giáp thường xuyên là biện pháp quan trọng để phát hiện sớm các vấn đề.

Nang Thùy Phải Tuyến Giáp Có Nguy Hiểm Không?

Hơn 95% các trường hợp nang thùy phải tuyến giáp là lành tính và không ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe. Tuy nhiên, khoảng 5% là ác tính, do đó người bệnh nên thực hiện sinh thiết và kiểm tra tình trạng của nang giáp. Ung thư tuyến giáp là một trong những loại ung thư dễ điều trị nhất. Phương pháp điều trị phổ biến là phẫu thuật cắt bỏ tuyến giáp. Tỷ lệ tái phát và lây lan sang các tế bào khác là rất nhỏ. Những người đã phẫu thuật cắt bỏ tuyến giáp có thể sử dụng hormone tuyến giáp từ bên ngoài.

Theo mncatlinhdd.edu.vn, ung thư tuyến giáp nếu được phát hiện sớm, kết quả điều trị sẽ tốt hơn. Do đó, khi nhận thấy bất kỳ dấu hiệu bất thường nào ở tuyến giáp, bạn nên đến gặp bác sĩ nội tiết để được thăm khám và tư vấn. Khám sức khỏe định kỳ cũng là một cách tốt để kiểm tra tình trạng tuyến giáp.

Theo Dõi Diễn Tiến Của Nang Thùy Phải Tuyến Giáp

Bệnh nhân mắc nang thùy phải tuyến giáp đang điều trị bằng thuốc hoặc đã phẫu thuật cần tái khám định kỳ theo chỉ định của bác sĩ. Với các nang lành tính không phẫu thuật, cần theo dõi lâu dài, và nếu không thấy bướu tăng kích thước, cần theo dõi từ 3-5 năm. Sau phẫu thuật cắt bỏ tuyến giáp, bệnh nhân cần tuân thủ chặt chẽ các chỉ định của bác sĩ về thuốc, chế độ ăn uống, chế độ tập luyện và thời gian tái khám định kỳ.

Dù nang thùy phải tuyến giáp thường không ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe, nhưng vẫn có khoảng 5% trường hợp là ác tính. Do đó, nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào ở tuyến giáp, bạn nên đến gặp bác sĩ nội tiết để được thăm khám và phát hiện sớm. Điều trị sớm nang thùy phải tuyến giáp có thể giúp ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm.