Mùng 9 Tháng 9 Âm Lịch Là Ngày Gì: Giải Mã Tết Trùng Cửu & Phong Tục May Mắn

Mùng 9 tháng 9 âm lịch là ngày gì mà lại được nhiều người quan tâm? Đó chính là Tết Trùng Cửu, hay còn gọi là Tết Trùng Dương, một trong những ngày lễ truyền thống đặc sắc của văn hóa phương Đông. Hãy cùng khám phá nguồn gốc, ý nghĩa và những phong tục độc đáo của ngày lễ này.

Nguồn gốc của Tết Trùng Cửu

Tết Trùng Cửu, còn được biết đến với tên gọi Tết Trùng Dương, là một ngày lễ quan trọng trong văn hóa Trung Hoa, sau này lan tỏa đến nhiều nước châu Á, trong đó có Việt Nam. Sở dĩ gọi là Trùng Cửu vì số 9 được coi là số dương, và ngày mùng 9 tháng 9 là sự trùng lặp của con số này, mang ý nghĩa tốt lành và may mắn.

Theo các ghi chép lịch sử, Tết Trùng Cửu có thể bắt nguồn từ thời nhà Tần (221-206 trước Công nguyên), khi nhà nước tổ chức các hoạt động cúng tế để mừng mùa màng bội thu vào tháng 9 âm lịch hàng năm. Tuy nhiên, những câu chuyện và truyền thuyết về sau đã làm phong phú thêm ý nghĩa của ngày lễ này.

Một tích truyện kể rằng, vào đời Hậu Hán (25-220), có người tên Hoàng Cảnh được thầy là Phí Trường Phòng báo trước về tai họa sẽ xảy đến với gia đình vào ngày 9 tháng 9. Theo lời thầy, Hoàng Cảnh đã đưa cả nhà lên núi cao, đeo túi đựng hạt thù du và uống rượu hoa cúc. Khi trở về, họ phát hiện gia súc trong nhà đều chết vì dịch bệnh.

Một truyền thuyết khác lại gắn Tết Trùng Cửu với việc tránh nạn thủy tai dưới thời vua Kiệt nhà Hạ. Do vua Kiệt tàn bạo, Thượng Đế đã gây ra trận lụt lớn vào ngày 9 tháng 9, khiến người dân phải lên núi cao để lánh nạn. Từ đó, việc lên núi vào ngày này trở thành một phong tục truyền thống.

Đến đời nhà Đường (618-907), Tết Trùng Cửu trở thành một ngày lễ chính thức. Các văn nhân, thi sĩ thường tụ tập trên núi cao, uống rượu và ngâm thơ, tạo nên một không khí văn hóa đặc sắc.

Ý nghĩa của Tết Trùng Cửu

Tết Trùng Cửu không chỉ là dịp để vui chơi, mà còn mang nhiều ý nghĩa sâu sắc trong đời sống tinh thần của người dân.

• Chúc mừng mùa màng bội thu: Như đã đề cập, nguồn gốc của Tết Trùng Cửu gắn liền với việc tạ ơn trời đất và cầu mong mùa màng tốt tươi.
• Xua đuổi tà khí, phòng tránh bệnh tật: Phong tục đeo túi thù du và uống rượu hoa cúc có tác dụng phòng trừ bệnh tật và côn trùng, đặc biệt là trong thời điểm giao mùa.
• Tưởng nhớ tổ tiên, cầu bình an: Nhiều gia đình thường tổ chức cúng bái tổ tiên vào ngày này, cầu mong sự che chở và phù hộ.
• Thể hiện lòng hiếu kính với người lớn tuổi: Ở Trung Quốc, từ năm 1989, Tết Trùng Cửu còn được xem là “Ngày Người cao tuổi”, thể hiện sự quan tâm và tôn trọng đối với người già.

Các phong tục truyền thống trong ngày Tết Trùng Cửu

Tết Trùng Cửu có nhiều phong tục đặc trưng, thể hiện nét văn hóa độc đáo của ngày lễ này:

• Leo núi: Đây là hoạt động phổ biến nhất trong ngày Tết Trùng Cửu. Người ta tin rằng việc leo lên cao sẽ giúp xua đuổi tà khí và mang lại may mắn.
• Uống rượu hoa cúc: Rượu hoa cúc được coi là có tác dụng tốt cho sức khỏe, giúp giải nhiệt, tiêu độc và tăng cường thị lực.
• Đeo cành thù du: Cây thù du có mùi thơm đặc trưng, có tác dụng xua đuổi côn trùng và phòng ngừa bệnh tật.
• Ăn bánh Trùng Cửu: Loại bánh này thường được làm từ bột gạo nếp, có nhiều lớp và được trang trí đẹp mắt. Bánh Trùng Cửu tượng trưng cho sự may mắn và thành công.

Ở một số vùng không có núi, người dân thường làm bánh Trùng Cửu để thay thế cho việc leo núi. Bánh Trùng Cửu có nhiều loại, tùy thuộc vào nguyên liệu và cách chế biến của từng địa phương.

Tết Trùng Cửu ngày nay

Ngày nay, Tết Trùng Cửu vẫn được tổ chức ở nhiều nơi trên thế giới, đặc biệt là ở các cộng đồng người Hoa. Mặc dù có những thay đổi nhất định để phù hợp với cuộc sống hiện đại, nhưng những giá trị văn hóa và ý nghĩa tốt đẹp của ngày lễ này vẫn được giữ gìn và phát huy.

Tại Việt Nam, Tết Trùng Cửu chưa thực sự phổ biến, nhưng vẫn có một số hoạt động kỷ niệm được tổ chức, đặc biệt là ở các chùa chiền và các cộng đồng người Hoa.

Kết luận

Tết Trùng Cửu là một ngày lễ truyền thống mang đậm giá trị văn hóa và nhân văn. Dù nguồn gốc và phong tục có thể khác nhau ở mỗi vùng miền, nhưng ý nghĩa chung của ngày lễ này vẫn là cầu mong sự may mắn, sức khỏe và bình an cho mọi người. Hiểu rõ về Tết Trùng Cửu, chúng ta thêm trân trọng và gìn giữ những nét đẹp văn hóa truyền thống của dân tộc.