Kế toán: Mô tả Công Việc, Kỹ Năng & Lương [2025]

Mặc dù không trực tiếp tạo ra doanh thu, kế toán vẫn luôn là vị trí không thể thiếu trong bất kỳ doanh nghiệp nào. Vậy kế toán là gì? Công việc của kế toán bao gồm những gì? Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về vai trò và trách nhiệm của người làm kế toán.

1. Kế toán là gì?

Kế toán (Accounting) là người chịu trách nhiệm thu thập, ghi chép, xử lý và cung cấp thông tin về tình hình tài chính của một tổ chức, doanh nghiệp, cơ quan nhà nước hoặc cơ sở kinh doanh. Bộ phận kế toán đóng vai trò quan trọng trong quản lý kinh tế, từ cấp độ đơn vị, doanh nghiệp đến toàn bộ nền kinh tế.

Nói cách khác, đối tượng của kế toán là sự hình thành và biến động của tài sản, được thể hiện qua tài sản và nguồn vốn trong quá trình hoạt động của tổ chức.

Có hai loại hình kế toán chính:

• Kế toán doanh nghiệp: Làm việc trong các doanh nghiệp với mục tiêu kinh doanh sinh lời.
• Kế toán công: Làm việc tại các đơn vị không vì mục đích kinh doanh, như tổ chức từ thiện, xã hội hoặc cơ quan nhà nước.

2. Những công việc chính của kế toán

Vậy nhiệm vụ của kế toán là gì? Dưới đây là một số nhiệm vụ chính của vị trí kế toán trong các công ty và doanh nghiệp:

• Thu thập thông tin: Kế toán thu thập thông tin từ các hoạt động kinh tế, tài chính phát sinh trong doanh nghiệp và đưa vào chứng từ kế toán (phiếu thu, phiếu chi, phiếu nhập, xuất kho, hóa đơn bán hàng,…).
• Kiểm tra các khoản thu và chi: Quản lý các khoản thu, chi theo quy định của tổ chức, quỹ tiền mặt và chứng từ liên quan.
• Tiếp nhận và kiểm soát chứng từ kế toán: Kiểm soát các chứng từ liên quan đến hoạt động thu, chi hàng ngày để đảm bảo tính chính xác.
• Ghi chép vào sổ sách kế toán: Tổng hợp và ghi chép đầy đủ, chính xác và kịp thời số liệu của các hoạt động kinh tế phát sinh. Cuối tháng, kế toán tổng hợp và đưa số liệu vào sổ kế toán.
• Tổng hợp và lập các báo cáo tài chính: Tổng hợp số liệu từ sổ kế toán và lập báo cáo chi tiết để trình lên ban lãnh đạo. Báo cáo kế toán là căn cứ quan trọng để ban lãnh đạo đưa ra quyết định điều chỉnh hoạt động phát triển của doanh nghiệp.

3. Các loại hình kế toán phổ biến hiện nay

• Kế toán công: Làm việc trong các cơ quan nhà nước, không trực tiếp làm việc với vấn đề tài chính của doanh nghiệp mà làm việc với các tổ chức xã hội.
• Kế toán pháp y: Sử dụng nghiệp vụ kế toán để điều tra các trường hợp kiện tụng, dấu hiệu bất thường trong hoạt động thương mại, tài chính.
• Kế toán tài chính: Theo dõi, phân tích số liệu tài chính và lập báo cáo để phản ánh tình hình tài chính của doanh nghiệp.
• Kế toán quản trị: Quản lý hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, đảm bảo các mục tiêu đạt được hiệu quả cao nhất.
• Kế toán dự án: Quản lý tài chính cho các nhà thầu công trình xây dựng, bao gồm chuẩn bị hồ sơ công trình, theo dõi chi phí dự án và giải trình khi dự án hoàn thành.
• Kế toán chi phí: Ghi chép, kiểm soát hoạt động, kiểm soát chiến lược và thực hiện các chi phí liên quan đến mục tiêu kinh doanh.
• Kế toán xã hội: Thống kê, cập nhật và báo cáo những tác động kinh tế xã hội của doanh nghiệp với cộng đồng.
• Kiểm toán: Thu thập và xác minh tính chính xác của số liệu báo cáo, từ đó xác định tính hợp lý của thông tin, chỉ ra hạn chế và biện pháp khắc phục.

4. Yêu cầu công việc của nghề kế toán

• Kỹ năng quan sát, phân tích và tổng hợp số liệu: Làm việc liên tục với số liệu, cần có kỹ năng tổng hợp, phân tích chính xác.
• Kỹ năng lập kế hoạch: Theo dõi tình hình kinh doanh, cần có kỹ năng lập kế hoạch tốt.
• Kỹ năng giao tiếp tốt: Tương tác và trao đổi hiệu quả với đồng nghiệp, cấp trên và cơ quan nhà nước.
• Kỹ năng ngoại ngữ: Ngoại ngữ (tiếng Anh) vững chắc là điều kiện cần để phát triển trong nghề.
• Kỹ năng sử dụng thành thạo tin học văn phòng: Sử dụng các phần mềm hỗ trợ công việc kế toán (Excel, Phần mềm kế toán, Phần mềm hóa đơn điện tử,…).

5. Một số câu hỏi thường gặp về kế toán

5.1 Kế toán cần bằng cấp, chứng nhận nào?

Ngành kế toán đòi hỏi bằng cấp và chứng nhận chuyên môn. Một số bằng cấp quan trọng:

• ICAEW (Institute of Chartered Accountant in England and Wales): Cung cấp kiến thức chuyên sâu về kế toán, tài chính và kinh doanh.
• ACCA (Association of Chartered Certified Accountants): Chứng chỉ kế toán, kiểm toán, tài chính – thuế có giá trị toàn cầu.
• CPA (Certified Public Accountants): Chứng chỉ về quản lý tài chính, báo cáo, thuế, kiểm toán của Úc, được công nhận ở nhiều quốc gia.
• CFA (Chartered Financial Analyst): Chứng chỉ dành cho nhà phân tích đầu tư tài chính.

5.2 Các công cụ phần mềm hỗ trợ kế toán hiện nay?

• Phần mềm bảng tính Excel: Quản lý xuất nhập tồn kho, cập nhật chi phí bán hàng, quản lý, báo cáo doanh thu, xác định lợi nhuận gộp.
• Phần mềm CRM quản lý tồn kho, quản lý hóa đơn, báo giá, hợp đồng: Dễ dàng nắm bắt tình hình bán hàng, xuất hóa đơn tự động.
• Phần mềm kế toán: Xử lý thông tin tự động thông qua thao tác nhập liệu, ghi chép, tính toán, tổng hợp dữ liệu.
• Phần mềm hóa đơn điện tử: Quản lý hóa đơn điện tử đầu ra và đầu vào, hỗ trợ xuất hóa đơn, quản lý thông tin về hóa đơn (tên sản phẩm, mã sản phẩm, số lượng, đơn giá,…).

5.3 Lộ trình thăng tiến của nghề kế toán

• Kế toán viên: Mới ra trường, đảm nhận một mảng nhất định (kế toán kho, kế toán bán hàng, kế toán thanh toán,…).
• Kế toán tổng hợp: Kinh nghiệm từ 2-3 năm, có khả năng tổng hợp bao quát các hoạt động kế toán của doanh nghiệp, lập báo cáo tài chính.
• Kế toán trưởng: Đứng đầu bộ phận kế toán, hướng dẫn, giám sát, chỉ đạo công việc của kế toán viên và tham mưu cho ban lãnh đạo về kế hoạch tài chính, kế toán của doanh nghiệp.

5.4 Mức lương hiện nay của kế toán là bao nhiêu?

Mức lương kế toán phụ thuộc vào năng lực và chế độ đãi ngộ của doanh nghiệp:

• Kế toán mới ra trường: 5 – 8 triệu đồng/tháng.
• Kế toán có kinh nghiệm (3 năm trở lên): 10 – 30 triệu đồng/tháng.
• Kế toán trưởng: 30 – 50 triệu đồng/tháng (có thể lên đến 80 – 100 triệu đồng/tháng nếu có năng lực cao).

5.5. Các cụm từ phổ biến trong ngành kế toán

• Kế toán doanh nghiệp: Thu thập, xử lý, kiểm tra, phân tích và cung cấp thông tin tài chính, thông tin kinh tế.
• Kế toán nội bộ (Kế toán quản trị): Đảm nhận công việc kế toán trong nội bộ doanh nghiệp.
• Kế toán tiền lương: Quản lý, tính toán và hạch toán tiền lương, các khoản trích theo lương.
• Kế toán công nợ: Quản lý các khoản nợ mà doanh nghiệp phải thu về hoặc chi trả.
• Kế toán bán hàng: Quản lý hóa đơn bán hàng.
• Kế toán hành chính sự nghiệp: Chấp hành, quản lý ngân sách, điều hành các hoạt động kinh tế, tài chính tại các đơn vị hành chính sự nghiệp.
• Kế toán ngân hàng: Ghi chép, tổng hợp, phân loại và giải thích các nghiệp vụ về kinh tế, tài chính để cung cấp thông tin cho ngân hàng.
• Kế toán thuế: Tính toán, khai báo thuế trong doanh nghiệp.
• Kế toán kho: Theo dõi, kiểm tra quá trình nhập xuất hàng hóa và kiểm soát lượng hàng tồn trong kho.
• Kế toán giá thành: Xác định chi phí, giá thành thực tế của sản phẩm để làm cơ sở xác định giá bán.
• Hạch toán kế toán: Hệ thống điều tra bao gồm quan sát, đo lường, tính toán và ghi chép để quản lý các hoạt động kinh tế.
• Nguyên tắc kế toán: Các quy định được chuẩn mực hoá, quy ước hoá và áp dụng trong quá trình hạch toán và lập báo cáo tài chính.

6. Tạm kết

Hy vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về công việc của một kế toán trong tổ chức, doanh nghiệp. Nghề kế toán đòi hỏi sự tỉ mỉ, cẩn thận và không ngừng học hỏi để đáp ứng những thay đổi của nền kinh tế. Với những kiến thức và kỹ năng phù hợp, bạn có thể xây dựng một sự nghiệp thành công trong lĩnh vực này.