Điện Áp Dây Mạch 3 Pha Là Gì? Giải Thích Chi Tiết & Ứng Dụng

Trong hệ thống điện năng, điện áp đóng vai trò then chốt, quyết định hiệu suất hoạt động của các thiết bị. Điện áp pha và khái niệm về điện áp dây của mạch điện ba pha là gì là hai đại lượng cơ bản mà bất kỳ kỹ sư điện nào cũng cần nắm vững. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn kiến thức chi tiết về điện áp dây, giúp bạn dễ dàng ứng dụng vào thực tế.

Điện áp pha là gì?

Điện áp pha là hiệu điện thế giữa một dây pha và dây trung tính trong hệ thống điện ba pha. Đây chính là điện áp mà chúng ta thường sử dụng trong nhà để cấp điện cho các thiết bị như đèn, tủ lạnh, máy tính,… Ở Việt Nam, điện áp pha thông dụng là 220V.

Điện áp dây là gì?

Điện áp dây, hay còn gọi là điện áp giữa các pha hoặc điện áp pha-pha, là hiệu điện thế giữa hai dây pha bất kỳ trong hệ thống điện ba pha. Nói cách khác, đó là sự chênh lệch điện thế giữa hai đường dây dẫn điện xoay chiều có pha lệch nhau 120 độ. Điện áp đường dây này thường được sử dụng trong các ứng dụng công nghiệp, nơi đòi hỏi công suất lớn hơn.

Phân biệt điện áp dây và điện áp pha

Điện áp dây và điện áp pha là hai đại lượng khác nhau, mặc dù cùng tồn tại trong hệ thống điện ba pha.

Đặc điểm	Điện áp pha (Upha)	Điện áp dây (Ud)
Định nghĩa	Hiệu điện thế giữa dây pha và dây trung tính	Hiệu điện thế giữa hai dây pha bất kỳ
Ứng dụng	Cấp điện cho thiết bị một pha (gia đình)	Cấp điện cho thiết bị ba pha (công nghiệp)
Liên hệ		Ud = √3 * Upha (trong hệ thống 3 pha 4 dây)
Tên gọi khác		Điện áp giữa hai dây pha, U dây, Điện áp liên pha

Trong hệ thống điện 3 pha 4 dây thông dụng, điện áp dây mạch ba pha được tính bằng căn bậc hai của 3 nhân với điện áp pha. Ví dụ, nếu điện áp pha là 220V, thì điện áp hiệu dụng giữa các pha là khoảng 380V.

Vai trò của điện áp pha

Điện áp pha đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp năng lượng cho các thiết bị điện một pha. Khi điện áp pha ổn định, các thiết bị sẽ hoạt động bình thường, đảm bảo tuổi thọ và hiệu quả làm việc. Ngoài ra, điện áp pha còn ảnh hưởng đến dòng điện và công suất tiêu thụ của tải.

Công thức tính điện áp dây và điện áp pha

Để xác định điện áp dây và điện áp pha, chúng ta sử dụng công thức tính hiệu điện thế giữa hai điểm A và B:

UAB = VA – VB

Trong đó:

• UAB: Điện áp giữa hai điểm A và B
• VA: Điện thế tại điểm A
• VB: Điện thế tại điểm B

Công thức này là nền tảng để tính toán các giá trị điện áp khác nhau trong hệ thống điện ba pha. Bạn có thể dễ dàng đo điện áp lưới bằng đồng hồ vạn năng.

Công thức tính dòng điện xoay chiều 3 pha

Công thức tính dòng điện xoay chiều 3 pha là:

I = P / (√3 * U * cosφ * hiệu suất)

Trong đó:

• I: Cường độ dòng điện (A)
• P: Công suất (W)
• U: Điện áp dây (V), thường là 380V trong công nghiệp
• cosφ: Hệ số công suất
• Hiệu suất: Tỉ lệ giữa công suất đầu ra và công suất đầu vào

Hiểu rõ công thức này giúp chúng ta xác định cường độ dòng điện trong mạch, từ đó lựa chọn thiết bị điện phù hợp.

Kết luận

Bài viết đã trình bày chi tiết về khái niệm điện áp dây là gì và sự khác biệt giữa điện áp dây và điện áp pha. Nắm vững kiến thức này giúp chúng ta vận hành và bảo vệ hệ thống điện một cách an toàn, hiệu quả. Điện áp dây là một đại lượng quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu suất của các thiết bị điện trong hệ thống điện ba pha.

Nguồn: https://mncatlinhdd.edu.vn/ Tác giả: Nguyễn Lân dũng