Đau Tim Khó Thở Là Bệnh Gì? [Cẩm Nang Chi Tiết 2025]

Tức ngực khó thở là bệnh gì? Nguyên nhân, triệu chứng và cách nhận biết

Tức ngực khó thở là một triệu chứng đáng lo ngại, thường khiến người ta nghĩ ngay đến các bệnh lý tim mạch. Tuy nhiên, tình trạng này có thể là dấu hiệu của nhiều vấn đề sức khỏe khác nhau. Vậy, đau tim khó thở là bệnh gì? Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về các nguyên nhân, triệu chứng thường gặp và cách nhận biết để phòng ngừa và điều trị kịp thời.

Tức ngực khó thở là gì?

Tức ngực khó thở là tình trạng phổ biến, xảy ra ở mọi lứa tuổi. Người bệnh thường cảm thấy ngực bị đè nén, chèn ép, khó chịu ở ngực hoặc cổ họng, kèm theo khó thở, đặc biệt là sau khi ăn. Mặc dù nhiều người lo lắng đây là dấu hiệu của cơn đau tim, nhưng thực tế, tức ngực khó thở có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, liên quan đến tim, phổi và các cơ quan khác.

Tức ngực khó thở là biểu hiện của bệnh gì?

Đau tức ngực khó thở có thể là triệu chứng của nhiều bệnh lý khác nhau, bao gồm:

1. Bệnh tim mạch

Đây là nhóm bệnh lý đầu tiên cần nghĩ đến khi có triệu chứng tức ngực khó thở. Các vấn đề tim mạch thường biểu hiện bằng đau tức ngực, khó thở, chẳng hạn như:

• Đau thắt ngực: Khó thở khi gắng sức, không giảm ngay cả khi nghỉ ngơi. Cơn đau kéo dài 5-10 phút và lặp lại nhiều lần, kèm theo nhịp tim nhanh, mạch đập không đều, chóng mặt, ngất xỉu, buồn nôn, mệt mỏi.
• Viêm màng ngoài tim: Viêm lớp màng ngoài tim gây đau ngực (từ từ đến dữ dội), khó thở, tim đập nhanh, sốt nhẹ, ho, yếu đuối, sưng chân, căng bụng.
• Viêm cơ tim: Các triệu chứng ban đầu có thể là đau tức ngực, khó thở khi gắng sức, nhịp tim nhanh, mệt mỏi, ngất xỉu, nhức đầu, đau khớp, sốt.
• Bệnh cơ tim phì đại: Cơ tim dày lên bất thường, ảnh hưởng đến khả năng bơm máu, gây hụt hơi, đau tức ngực khó thở, tim đập nhanh, tiếng thổi tim, ngất xỉu.
• Bệnh van tim: Hở van, hẹp van, sa van gây khó thở, chóng mặt, khó chịu ở ngực, đánh trống ngực, phù chân, tăng cân bất thường.
• Bệnh mạch vành: Cảm giác tức ngực khó thở có thể là dấu hiệu của bệnh mạch vành.
• Bóc tách động mạch chủ: Máu len vào giữa chỗ mạch máu rách, gây bóc tách giữa các lớp áo động mạch chủ, dẫn đến vỡ động mạch, gây tức ngực khó thở.
• Nhồi máu cơ tim: Một trong những bệnh lý nguy hiểm nhất của bệnh mạch vành, cần can thiệp kịp thời để tránh ảnh hưởng đến tính mạng.

2. Bệnh liên quan đến phổi

Một số bệnh liên quan đến phổi có thể gây đau tức ngực kèm theo khó thở, bao gồm:

• Viêm phế quản cấp: Viêm nhiễm đường hô hấp gây ho, khàn tiếng, khó thở và tức ngực nếu ho nhiều.
• Viêm phổi: Đau tức ngực khó thở là một trong những biểu hiện của bệnh viêm phổi.
• Viêm màng phổi: Viêm lớp màng bao phủ phổi gây đau ngực đột ngột, dữ dội khi thở, hụt hơi, khó thở, sốt, nhức mỏi cơ thể.
• Thuyên tắc phổi: Cục máu đông hình thành trong động mạch phổi làm giảm trao đổi khí, giảm oxy trong máu, ảnh hưởng đến phổi và đe dọa tính mạng.
• Tăng áp phổi: Các triệu chứng ban đầu thường không đặc hiệu, bệnh khởi phát từ từ, với tức ngực khó thở là một trong những dấu hiệu hay gặp.
• Lao phổi: Ho nhiều, ho ra máu khi bị lao phổi gây tức ngực, khó thở.
• Xẹp phổi: Tổn thương có thể dẫn đến đau ngực khó thở liên tục.
• U phổi: Ở giai đoạn đầu, các biểu hiện thường không cụ thể, nhưng khi bệnh tiến triển nặng, người bệnh sẽ bị khó thở, khàn tiếng, gặp hội chứng Pancoast, hội chứng Horner.

3. Bệnh đường tiêu hóa

Các bệnh lý về đường tiêu hóa có thể gây triệu chứng tức ngực khó thở, bao gồm:

• Viêm loét dạ dày tá tràng: Đau vùng thượng vị, tức ngực giữa, khó chịu.
• Trào ngược dạ dày thực quản: Thức ăn và axit trào ngược lên thực quản gây nóng rát cổ họng, ợ chua, nôn, tức ngực.
• Rối loạn co thắt thực quản: Hoạt động của ống dẫn thức ăn rối loạn co thắt gây đau tức ngực và khó thở.
• Thủng thực quản: Tức ngực khó thở xuất hiện đột ngột với mức độ nặng, kèm theo nôn nhiều.

Các loại tức ngực khó thở thường gặp

Có nhiều dạng tức ngực khó thở, được phân loại như sau:

1. Tức ngực khó thở tự nhiên: Thường liên quan đến các bệnh tim mạch, hô hấp hoặc tiêu hóa. Yếu tố tâm lý (lo lắng, căng thẳng) cũng có thể gây ra tình trạng này.
2. Tức ngực khó thở buồn nôn: Cảnh báo các bệnh lý như bệnh đường hô hấp, trào ngược dạ dày – thực quản.
3. Tức ngực khó thở khi nằm: Có thể là dấu hiệu của bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, bệnh tim mạch, chứng ngưng thở khi ngủ.
4. Tức ngực khó thở tim đập nhanh: Thường gặp ở bệnh nhân mắc các vấn đề tim hoặc phổi.
5. Tức ngực khó thở đau lưng: Thường gặp khi bị căng cơ, chấn thương xương sườn, viêm sụn sườn.

Nguyên nhân gây tức ngực khó thở

• Yếu tố tâm lý: Lo lắng, căng thẳng.
• Bệnh tim: Các vấn đề tim mạch.
• Bệnh phổi: Viêm phổi, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, thuyên tắc phổi, u phổi.
• Dị ứng: Dị ứng với bụi bẩn, hóa chất, lông thú nuôi, phấn hoa (nhất là ở bệnh nhân hen suyễn).

Triệu chứng tức ngực khó thở thường gặp

• Cảm giác lồng ngực bị đè nén.
• Khó hít thở sâu.
• Tiếng thở khò khè, nghe được tiếng thở, nhịp tim nhanh.
• Ho (đặc biệt là khi bị các bệnh lý về phổi).

Chẩn đoán tình trạng tức ngực khó thở

Để xác định nguyên nhân, bác sĩ sẽ khám lâm sàng, dựa vào tiền sử bệnh. Nếu cần thiết, sẽ thực hiện các chẩn đoán chuyên sâu hơn:

• Chụp X-quang ngực hoặc chụp CT scan ngực có cản quang.
• Điện tâm đồ.
• Xét nghiệm máu.
• Siêu âm tim.
• Siêu âm động mạch chủ.
• Xét nghiệm men tim.
• Chụp cắt lớp vi tính động mạch vành có cản quang.

Biến chứng của tức ngực khó thở

Tức ngực khó thở thoáng qua có thể không nguy hiểm. Tuy nhiên, nếu cơn đau tức ngực và khó thở xuất hiện liên tục, với cường độ tăng dần, có thể là dấu hiệu cảnh báo các bệnh lý nguy hiểm như bệnh tim mạch, bệnh ở phổi, bệnh lý vùng thành ngực. Nếu không được điều trị sớm, bệnh có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm, thậm chí ảnh hưởng đến tính mạng.

Nên làm gì khi gặp tình trạng tức ngực khó thở?

• Dừng công việc, ngồi xuống nghỉ ngơi.
• Hít thở đều và nhẹ nhàng.
• Ổn định tinh thần.
• Nếu không chắc chắn nguyên nhân, nên đến bệnh viện để kiểm tra.
• Tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ.
• Điều chỉnh lối sống, chế độ ăn uống và sinh hoạt hợp lý.

Phương pháp điều trị chứng tức ngực khó thở

Việc điều trị phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh. Bác sĩ có thể áp dụng các phương pháp điều trị như:

• Dùng thuốc: Thuốc giãn phế quản, thuốc chống lo âu, thuốc dị ứng (uống theo chỉ định của bác sĩ).
• Phục hồi chức năng phổi: Thở oxy, liệu trình phục hồi chức năng phổi (nếu do bệnh lý ở phổi).
• Phục hồi chức năng tim: Điều trị các bất thường tại tim.
• Điều chỉnh lối sống: Lối sống khoa học giúp giảm triệu chứng và tăng hiệu quả điều trị.
• Tập vật lý trị liệu: Cải thiện sức khỏe và chức năng hệ hô hấp.

Cách phòng ngừa và cải thiện tức ngực khó thở

• Vận động, tập luyện thể thao đều đặn (30 phút mỗi ngày): đi bộ, chạy bộ, đạp xe, yoga, thiền.
• Xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý: Cân bằng 4 nhóm dưỡng chất, hạn chế cholesterol, nội tạng động vật, ăn nhiều rau xanh, trái cây tươi, ngũ cốc nguyên hạt.
• Không uống rượu, bia, caffeine; tránh hút thuốc lá.
• Tránh làm việc quá nhiều, căng thẳng hoặc áp lực cao.
• Đi kiểm tra sức khỏe định kỳ để phát hiện và điều trị bệnh sớm.

Tức ngực khó thở có thể là biểu hiện thường gặp, nhưng có thể tiềm ẩn dấu hiệu bệnh lý cần thăm khám, điều trị. Việc chủ động kiểm tra sức khỏe định kỳ giúp phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường để can thiệp kịp thời!