Có nên dạy trẻ 5 tuổi học chữ hay không? Đang là nỗi băn khoăn của không ít phụ huynh hiện nay. Vì họ cho rằng nên cho bé phát triển theo tự nhiên, lên lớp 1 hẵng cho học. Liệu điều này có đúng? Hãy cùng Mầm non Cát Linh tìm hiểu chi tiết trong bài viết sau đây nhé.
View all
Để có được câu trả lời thỏa đáng cho câu hỏi “có nên dạy trẻ 5 tuổi học chữ hay không?”, thì dưới đây là những cột mốc phát triển về mặt ngôn ngữ học của đa số trẻ em hiện nay như sau:
Lưu ý, mỗi bé sẽ có những khác biệt riêng nên sự phát triển ngôn ngữ khác nhau. Trên đây chỉ là cột mốc cơ bản nhất của một đưa trẻ bình thường. Đồng thời, trẻ học ngôn ngữ có tốt hay không còn phụ thuộc vào các yếu tốt như di truyền, môi trường, giáo dục và hoạt động cá nhân.
Ngôn ngữ là một trong những yếu tố quan trọng ảnh hưởng lớn đến hình thành trí tuệ và nhận thức ở trẻ. Đặc biệt, việc phát triển ngôn ngữ ở trẻ mầm non là khâu quan trọng để bé hình thành lời nói và tư duy đi kèm trong giai đoạn từ 5 tuổi.
Theo nhiều nghiên cứu, đặc điểm phát triển của các em ở giai đoạn này như sau:
Trẻ có thể nhanh chóng bắt chước được ngữ điệu của câu nói một cách dễ dàng và tiếp thu những từ mới rất nhanh. Hơn nữa, các em đồng thời có thể nghe hiểu và trả lời được nhiều loại câu hỏi.
Chính vì thế, đặc điểm ngôn ngữ của các bé 5 tuổi đã hoàn thiện gần như toàn bộ về mặt phát âm.
Tuy nhiên, cũng có một số trường hợp bé vẫn chưa thể phát âm chuẩn âm đầu và cuối. Đặc điểm phát âm chính là một trong những yếu tố quan trọng giúp cho các bậc phụ huynh có thể nắm bắt được các đặc điểm liên quan đến ngôn ngữ của trẻ.
Các em ở trong giai đoạn từ 5 tuổi, số lượng từ không chỉ tăng dần theo thời gian mà còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau. Theo đánh giá của các chuyên gia về ngôn ngữ, số lượng từ và tỷ lệ loại từ được phát triển theo quy luật cụ thể. Tức là khi trẻ càng lớn hơn danh từ cùng với động từ giảm dần và những loại từ khác dần tăng lên.
Dựa theo đặc điểm vốn từ của bé ở tuổi thứ 5, có thể nhận thấy trẻ không còn sử dụng câu 1 từ mà còn có thể dùng thêm nhiều dạng câu khác. Ví dụ như câu cụm từ., câu có đầy đủ hai thành phần, câu đơn mở rộng nhiều thành phần, câu phức tạp…
Theo đánh giá, dù trẻ có sự tiến bộ lớn về việc tiếp nhận và sử dụng đa dạng các loại câu trong hệ thống tiếng Việt. Tuy nhiên, thời điểm này trẻ còn mắc khá nhiều lỗi cơ bản như trật tự câu bị sai, dùng từ không chính xác, thiếu từ trong câu…
Trên thực tế hiện nay có nhiều trẻ phát huy ngôn ngữ tốt, tuy nhiên những ý diễn đạt chưa thực sự rõ ràng, dễ hiểu nhầm. Bởi bé 5 tuổi “kinh nghiệm sống” còn nghèo nàn, một số trẻ phát âm sai còn do sự ảnh hưởng từ ngôn ngữ và dạy bé 5 tuổi học chữ cái sai cách của người lớn.
Bên cạnh đó, việc giao tiếp ít cũng là nguyên nhân làm ảnh hưởng đến đặc điểm ngôn ngữ của các em.
Dựa vào các cột mốc phát triển ngôn ngữ ở trên, mọi người có thể thấy rằng từ thời điểm 2 – 3 tuổi bé đã có khả năng học chữ và làm quen với một ngôn ngữ mới. Tuy nhiên, hầu hết các bé đều đã xác định, phân biệt rõ và khả năng học tốt nhất khi lên 4 và 5 tuổi.
Như vậy, có nghĩa rằng bé 5 tuổi hoàn toàn có thể học chữ. Cũng như đây là thời điểm mà bé bắt đầu đi học mẫu giáo, ở các trường học mầm non hiện nay cũng đã chú trọng việc cho trẻ học tiếng Việt từ sớm để bé phát triển ngôn ngữ tốt hơn, tạo được nền tảng tốt khi lên lớp 1.
Đặc biệt, việc cho trẻ 5 tuổi học chữ ở giai đoạn này sẽ giúp bé kích thích sự tò mò, muốn khám phá và tìm hiểu mọi thứ xung quanh. Chính điều này sẽ góp phần kích thích tư duy, khả năng ghi nhớ và sự sáng tạo ngôn ngữ của bé tốt hơn.
Tuy nhiên, nguyên tắc dạy chữ cho trẻ 3 – 5 tuổi chính là dạy bé những cái đơn giản với số lượng ít, không dạy quá 5000 từ, nên dạy 2 3 từ ghép trong câu, giúp bé phân biệt được những câu hỏi như ở đâu, cái gì, bao nhiêu, tại sao… Tuyệt đối không nên dạy quá nhiều sẽ dễ bị phản tác dụng.
Sau khi trả lời được câu hỏi, có nên dạy trẻ 5 tuổi học chữ không? Thì việc cho con làm quen và học tiếng Việt ở độ tuổi mầm non này sẽ mang đến nhiều lợi ích như:
Những bé đã được làm quen với bảng chữ cái trước sẽ dễ dàng hấp thu những kiến thức mới khi bé bước sang giai đoạn đi học. Vậy nên, điều này sẽ khiến cho bé cảm thấy tự tin hơn và hứng khởi mỗi giờ lên lớp hơn.
Tuy nhiên nếu như trẻ tiếp thu chậm, cha mẹ cũng đừng vội đưa ra bất kỳ kết luận nào mà tìm hiểu xem phương pháp dạy bé 5 tuổi học chữ cái có thực sự phù hợp.
Việc dạy trẻ 5 tuổi học chữ cái tiếng Việt sẽ giúp cho não bộ của bé phát triển hoàn thiện, đồng thời tăng khả năng quan sát và nhận thức.
Tuy nhiên, cha mẹ cũng không nên thúc giục hay bắt ép trẻ, hãy dùng sự yêu thương, nhẫn nại và quan tâm đến con để giúp cho các bé có hứng thú khi học tập. Từ đó, các con có thể tiếp thu kiến thức một cách hiệu quả và việc học tiến bộ nhanh và đạt kết quả tốt.
Việc dạy bé 5 tuổi học bảng chữ cái là một trong những cách để rèn luyện cho bé đức tính tự giác học tập. Cha mẹ có thể đặt ra các khung giờ cố định để dạy bé, điều này sẽ hình thành nên thói quen học tập ngay trước khi các con đến trường lớp.
==> Thói quen tự giác chính là nền tảng ý nghĩa và quan trọng trên con đường tự học của các em sau này.
Bên cạnh giúp trẻ tự tin hơn, việc tiếp xúc với những con chữ trong giai đoạn 5 tuổi sẽ giúp kích thích não bộ ở trẻ. Kết hợp với việc phát âm và lặp lại nhiều lần sẽ rèn cho bé sự tập trung, tăng cường khả năng ghi nhớ.
Bên cạnh đó, hình ảnh chữ cái kết hợp với tập đọc sẽ hình thành nên tư duy logic cho bé.
Học không chỉ giúp kích thích tư duy cho con trẻ, học viết còn giúp cho bé thao tác tốt hơn với đồ vật. Việc tập viết, nắn nót từng con chữ sẽ giúp cho tay bé cầm nắm tốt hơn, không còn gượng gạo.
Điều này là rất tốt để bé không còn bỡ ngỡ khi bước vào độ tuổi tiểu học. Bên cạnh đó, bé cũng tự học được đức tính kiên trì thông qua việc luyện chữ.
Còn điều gì tuyệt vời hơn khi cha mẹ đồng hành cùng bé bắt đầu một công việc thú vị. Dạy bé 5 tuổi học chữ cái cũng vậy, điều này sẽ thể hiện sự quan tâm của cha mẹ đối với con cái, đồng thời giúp con cảm nhận được sự gắn kết của các thành viên trong gia đình.
ĐỪNG BỎ LỠ!! Chương trình xây dựng nền tảng tiếng Việt theo phương pháp hiện đại nhất. Nhận ưu đãi lên đến 40% NGAY TẠI ĐÂY! |
Sau khi trả lời được câu hỏi “có nên dạy chữ cho trẻ 5 tuổi không?”, thì để giúp bố mẹ dạy bé hiệu quả hơn cần phải tránh những sai lầm sau đây.
Khi mới “chập chững” vào sự nghiệp dạy con 5 tuổi học chữ cái, nhiều bố mẹ lầm tưởng rằng càng nhiều chữ cái mẫu, hình ảnh minh họa sống động con sẽ dễ học hơn.
Tuy nhiên, trên thực thế việc sử dụng quá nhiều bảng chữ cái mẫu sẽ khiến bé cảm thấy bỡ ngỡ, vì mỗi hình ảnh, màu sắc, chữ cái mà bé học có chút khác nhau.
Chính vì vậy, ở giai đoạn này không nên sử dụng quá nhiều bảng chữ cái mẫu. Thay vào đó, bố mẹ có thể dùng 1 kiểu bảng chữ cái để bé có thể làm quen với chúng, sau này khi con đã nhận diện được mặt chữ có thể thay đổi mẫu khác để xem khả năng ghi nhớ của con.
Một trong những sai lầm tiếp theo khi dạy bé 5 tuổi học chữ chính là chủ yếu cho con nhìn vào bảng chữ cái và học, mà không có các hoạt động thủ công đi kèm để tạo sự hứng thú cho bé.
Bởi vì trẻ ở độ tuổi này khá thích khám phá nhiều điều mới, nếu chỉ gò bó trong bảng chữ cái như vậy sẽ dễ khiến con bị nhàm chán.
Thay vào đó, bố mẹ có thể thực hiện các hoạt động liên quan tới bảng chữ cái để giúp con vừa học lý thuyết và thực hành như: Chơi trò chơi kho báu chữ cái, tìm chữ cái trong khu vườn,… hay những hoạt động vận động thô như dùng kẹp quần áo để đánh dấu vào chữ cái đúng,…
Đây có lẽ là việc mà nhiều phụ huynh đang thực hiện chính là áp dụng cách dạy con lỗi thời, truyền thống chính là cho con nhìn vào bảng chữ cái, học thuộc, kiểm tra. Chính điều này sẽ dễ khiến con trẻ cảm thấy nhàm chán, thậm chí áp lực khi học tập.
Đa phần phụ huynh đều muốn con mình học tập tiến bộ, khi đã nhận biết được mặt chữ rồi thì phải viết được chúng, cũng như tỏ ra “sốt ruột” khi con mình chưa làm được điều này.
Nhưng trên thực tế, việc thúc ép trẻ ở độ tuổi này viết trước khi con chưa sẵn sàng sẽ vô tình khiến bé cảm thấy sợ hãi, lo lắng khi học.
Thông thường, tại các trường mầm non hiện nay trẻ cũng sẽ được tập viết các nét chữ cơ bản, nhưng chủ yếu nhằm mục đích để con rèn luyện cơ tay, học cách cầm bút sao cho đúng chữ không nên đặt nặng vấn đề con phải viết được chữ nhuần nhuyễn.
Đây là một trong những cách dạy bé 5 tuổi học chữ mà nhiều phụ huynh thường làm. Cụ thể, bố mẹ sẽ đưa ra yêu cầu nào đó như bắt bé học thuộc 5 chữ cái, hoàn thành một hoạt động liên quan tới học chữ…
Tuy nhiên, việc làm này cũng không quá sai, nhưng không nên thực hiện quá thường xuyên.
Bởi vì trẻ nhỏ cũng có những ý tưởng riêng của mình và hay để chúng học và làm theo cách chúng muốn, mà bố mẹ nên tôn trọng điều đó, để con thỏa sức sáng tạo theo khả năng của mình.
Việc có nên dạy trẻ 5 tuổi học chữ hay không và muốn đạt được hiệu quả tốt, bố mẹ nên lưu ngay những phương pháp được nhiều phụ huynh áp dụng thành công ngay sau đây để có thể vận dụng cho sự nghiệp giáo dục con trẻ mình tốt hơn nhé.
Bước đầu tiên và quan trọng khi dạy con học chữ chính là làm quen và học thuộc bảng chữ cái. Tuy nhiên, mới ban đầu khi dạy bé bố mẹ nên cho con làm quen với một lượng từ khá ít, mỗi ngày có thể học 1 chữ cái. Sau đó là 2 chữ mỗi ngày và dần dần tăng lên bao gồm cả chữ cái mới và chữ cái đã học.
Đặc biệt, ở độ tuổi 5 tuổi này, bố mẹ hoàn toàn có thể dạy cả bảng chữ cái hoàn chỉnh bao gồm chữ in hoa và in thường. Bởi vì các bé 5 – 6 tuổi nhớ mặt chữ rất nhanh, nhưng ngữ âm của bé lúc này có thể chưa chuẩn.
Đây là điều hết sức bình thường, khá phổ biến nên bố mẹ không nên quá thúc ép con học quá nhiều, hãy kiên nhẫn, kiên trì hướng dẫn con đọc thật chuẩn để các lần sau tốt hơn.
Độ tuổi này các bé còn khá ham chơi hơn ham học, tính tập trung chưa cao. Chính vì vậy để tạo sự hứng thú cho việc học chữ của con bố mẹ có thể lồng ghép việc học vào trò chơi.
Điển hình như mẹ có thể cho bé học chữ qua bài hát, trò chơi domino, chơi trò tìm chữ, giải câu đố,… Với cách này sẽ giúp con có sự hứng thú hơn mà còn phát triển khả năng ghi nhớ, tư duy sáng tạo của bé tốt hơn.
Đây là một trong những cách học tiếng Việt cho bé rất hiệu quả. Bố mẹ có thể áp dụng dạy bé tiếng Việt mọi lúc mọi nơi. Bất cứ khi nào thấy sự xuất hiện của các chữ cái, bố mẹ đều có thể đọc to làm mẫu để bé nghe phát âm sau đó học theo. Cách học “bất ngờ” này đôi khi mang lại hiệu quả cao hơn hẳn. Mỗi lúc cho bé đi chơi, dạo phố nếu thấy có biển quảng cáo, biển hiệu, banner hay những đồ vật có chữ cái to, rõ ràng thì bố mẹ có thể hỏi bé xem đó là chữ gì. Với cách này sẽ giúp con nhớ lâu, đọc được chữ cái tốt hơn.
Trẻ em 5 tuổi thường khá thích khám phá nhiều thứ mới lạ xung quanh cuộc sống của mình, cũng như khá thích thú khi học chữ cái với những hình dạng, màu sắc nổi bật.
Vậy nên, bố mẹ hoàn toàn có thể dán các chữ cái khắp nơi trong nhà, dùng flashcash dáng ở những nơi bé thường đi qua, trong phòng của con,… để giúp bé có thể ghi nhớ chúng tốt hơn.
Việc bé viết ra được chữ cái mà mình học được sẽ giúp con ghi nhớ chúng tốt hơn. Đặc biệt, trẻ ở độ tuổi này khá thích cầm bút để viết, vẽ những gì mình yêu thích nên bố mẹ cũng có thể cho con trải nghiệm.
Tuy nhiên, để không mắc sai lầm đã phân tích trên thì đây không phải là hoạt động bắt buộc trẻ phải làm. Thay vào đó, hãy cho bé viết tự do những gì mình thích trên giấy, dùng bút màu để bé cảm thấy hứng thú hơn, lâu lâu bố mẹ có thể chỉ con cách viết chữ cái để bé làm quen với chữ.
Trẻ 5 tuổi sẽ khác với lúc còn nhỏ, đây là giai đoạn bé sẽ có sự nghiêm túc hơn trong việc học. Nên bố mẹ cần tạo cho con môi trường học tập thoải mái, có góc học tập riêng để bé tập trung cao độ hơn.
Lưu ý, góc học tập của con cần đảm bảo đủ ánh sáng, yên tĩnh và có đầy đủ dụng cụ học tập để bé thỏa sức khám phá, học tập theo sở thích của mình.
Đọc sách cũng là một trong những phương pháp dạy bé 5 tuổi học chữ khá hiệu quả. Đặc biệt, trẻ ở độ tuổi này thường đã có thể phát âm chuẩn, nhận diện được mặt chữ, ghi nhớ nội dung các câu chuyện và kể lại chúng.
Vậy nên, bố mẹ nên đọc sách mỗi ngày cùng bé để giúp con củng cố và rèn luyện kỹ năng đọc chữ của mình.
Ban đầu, bố mẹ nên lựa chọn những sách truyện ít chữ, nhiều hình cùng với nội dung phù hợp với bé như truyện cổ tích, truyện về con vật,.. Khi đọc sách cho bé nghe nên nhớ đọc diễn cảm, thay đổi giọng điệu, hóa thân vào nhân vật để giúp tạo ấn tượng trong trí nhớ con và nhớ lâu hơn.
Ngoài ra, hãy cho bé thử đọc sách, kết hợp với việc kể lại câu chuyện mà bạn vừa đọc để con sẽ cảm thấy hào hứng thuật lại, cũng như phát triển khả năng ghi nhớ tốt hơn.
Lý thuyết cần được áp dụng vào thực tế, khi bé học chữ cần biết được mặt chữ và biết cách ghép chữ, đánh vần. Bố mẹ kết hợp song song giữa truyền tải kiến thức, tạo tương tác giữa bố mẹ và bé như vừa đọc, vừa viết…Bên cạnh đó, đừng lười nhắc lại các kiến thức cho bé, kết hợp các kiến thức thông qua các hoạt động khác nhau.
Trên thực tế, không có cách dạy bé 5 tuổi học chữ cái nào là hoàn hảo cả và phù hợp với tất cả các bé. Vậy nên cha mẹ cần lắng nghe con và thử kết hợp nhiều phương pháp khác nhau.
Bên cạnh đó, mẹ có thể tận dụng mọi lúc mọi nơi để hình thành khả năng tái hiện ghi nhớ cho bé. Chẳng hạn, khi đi trên đường có thể hỏi về biển hiệu quảng cáo, học qua chữ cái in trên bao bì kẹo, đồ chơi.
ĐỪNG BỎ LỠ!! Chương trình xây dựng nền tảng tiếng Việt theo phương pháp hiện đại nhất. Nhận ưu đãi lên đến 40% NGAY TẠI ĐÂY! |
Bên cạnh việc đồng hành cùng con trẻ học tập, cha mẹ có thể bổ sung thêm các “trợ thủ” để đồng hành cùng con. Những công cụ để giúp dạy bé 5 tuổi học chữ cái tốt hơn như:
Sách là công cụ hiệu quả để giúp cho trẻ có thể học tập, và làm quen nhanh nhất với bảng chữ cái. Hiện nay trên thị trường có nhiều loại sách hỗ trợ để dạy bé 5 tuổi học chữ cái, như sách tập tô chữ, sách truyện kèm hình ảnh…
Thông qua những bài học trong sách, bé có thể luyện tập được khả năng viết chữ, đọc hiểu và hình thành thói quen đọc sách trong tương lai.
Để giúp trẻ 5 tuổi học chữ hiệu quả, bố mẹ có thể sử dụng tới những “trợ thủ” hỗ trợ dạy học hiệu quả là những ứng dụng học tiếng Việt online cho bé. Trong đó Vmonkey là một trong những “siêu phẩm” được hàng triệu phụ huynh tin dùng hiện nay.
Vmonkey được biết đến là ứng dụng dạy học tiếng Việt với nội dung bám sát chương trình GDPT mới hiện nay của Bộ GDĐT, phù hợp với sự phát triển của bé từ 3 – 10 tuổi, thuộc trình độ cấp mầm non và tiểu học.
Điểm đặc biệt của ứng dụng này chính là có phương pháp học cuốn hút hấp dẫn, chủ đề bài học gần gũi phong phú, cùng với hình ảnh âm thanh đẹp mắt sống động, để qua đó giúp trẻ cảm thấy hào hứng hơn trong khi học chữ. Cụ thể:
Với VMầm non Cát Linh không chỉ là được học mà mà còn là thế giới truyện cổ tích, truyện khoa học, kiến thức hay, bài học cuộc sống giúp con học chữ và phát triển toàn diện cả tâm hồn và trí tuệ. Đảm bảo, mỗi giờ học chữ của con cùng với Vmonkey là một niềm vui.
Ba mẹ TẢI & DÙNG THỬ MIỄN PHÍ tại đây:
Ngoài việc tìm hiểu được phương pháp học chữ phù hợp cho trẻ 5 tuổi, bố mẹ cần lưu ý một số nguyên tắc sau đây để tạo sự hứng thú và hiệu quả hơn khi dạy bé.
Xem thêm: Bài thơ gà học chữ lớp 5 tuổi giúp bé học tiếng Việt tốt hơn bố mẹ nên biết
Trên đây là những giải thích thỏa đáng cho băn khoăn có nên dạy trẻ 5 tuổi học chữ hay không? Vậy nên, ở độ tuổi này bố mẹ hoàn toàn có thể cho bé học chữ, nhưng nên dạy đúng phương pháp để có thể giúp con học tập tốt hơn mà vẫn cảm thấy thoải mái và hứng thú. Chúc bố mẹ thành công trong sự nghiệp giáo dục trẻ nhé.
Nguồn: https://mncatlinhdd.edu.vn/ Tác giả: Nguyễn Lân dũng
Giáo sư Nguyễn Lân Dũng là một trong những nhà khoa học hàng đầu Việt Nam trong lĩnh vực vi sinh vật học, với hơn 50 năm cống hiến cho giáo dục và nghiên cứu (Wiki). Ông là con trai của Nhà giáo Nhân dân Nguyễn Lân, xuất thân từ một gia đình nổi tiếng hiếu học. Trong sự nghiệp của mình, Giáo sư đã đảm nhiệm nhiều vị trí quan trọng như Chủ tịch Hội các ngành Sinh học Việt Nam, Đại biểu Quốc hội và được phong tặng danh hiệu Nhà giáo Nhân dân vào năm 2010.
Trẻ có nên học lớp 3 Việt Nam trực tuyến tại nhà không? Những địa…
Ba chìa khóa vàng nuôi con bằng phương pháp Shichida với ba thông điệp chính:…
Children often feel bored when learning math because the numbers are too dry, looking at…
Bé học lớp 5 tiểu học cần ghi nhớ những mẫu câu nào để có…
Đấu trường toán học lớp 4 Vioedu là sân chơi kiến thức bổ ích được…
Hướng dẫn dạy toán lớp 4 cho bé tại nhà tưởng chừng như đơn giản,…
This website uses cookies.