Table of Contents
Tại sao tình yêu lại trở nên “nhạt”?
1. Bộ não “cả thèm chóng chán”
Bộ não con người phản ứng mạnh mẽ với những điều mới lạ, nhưng lại nhanh chóng cảm thấy nhàm chán nếu điều đó lặp đi lặp lại. Cơ chế này, được gọi là “habituation” (sự thích ứng), mô tả sự suy giảm phản ứng trước các kích thích quen thuộc.
Sự thích ứng diễn ra liên tục trong cuộc sống. Một bài hát yêu thích có thể trở thành nỗi ám ảnh khi bị dùng làm nhạc chuông báo thức. Chiếc áo ao ước có thể trở nên đơn điệu sau vài lần mặc. Tương tự, trong tình yêu, giai đoạn đầu của mối quan hệ tràn ngập những trải nghiệm mới mẻ, kích thích sự hứng thú và tạo nên giai đoạn lãng mạn.
Tuy nhiên, nghiên cứu chỉ ra rằng giai đoạn này thường chỉ kéo dài từ 6 tháng đến 2 năm. Sự thích ứng đóng vai trò quan trọng trong sự phai nhạt cảm xúc. Sau một thời gian, chúng ta quen dần với đối phương, những thói quen, cử chỉ trở nên bình thường, và cảm xúc lãng mạn ban đầu cũng dần biến mất. Điều này có thể dẫn đến cảm giác “nhạt nhẽo”, “thiếu kiên nhẫn” và “dễ buông bỏ”.
2. Lý trí lên tiếng, cảm xúc thay đổi
Không chỉ là quy luật sinh học, chúng ta còn chủ động suy xét và thay đổi thái độ về đối phương. Trong giai đoạn đầu, cảm xúc thăng hoa khiến chúng ta bỏ qua những vấn đề tiêu cực. Ta có xu hướng lý tưởng hóa nửa kia, nhìn họ qua “lăng kính màu hồng”.
Nhưng khi có thêm thời gian và trải nghiệm, chúng ta có được góc nhìn khác. “Lăng kính màu hồng” được gỡ bỏ, và ta bắt đầu nhận ra những khuyết điểm mà trước đây không thấy. Hình ảnh về đối phương trở nên đa chiều và thực tế hơn.
Hình tượng lý tưởng ban đầu bị thay thế, nhường chỗ cho một phiên bản kém hoàn hảo hơn. Cảm xúc và thái độ cũng thay đổi theo. Ta chú ý đến những vấn đề của đối phương và cảm thấy sự đơn điệu trong mối quan hệ. Cảm xúc trở nên thực tế hơn, bớt lãng mạn hơn, đôi khi còn xuất hiện cảm giác “hời hợt” và “không sâu sắc”.
3. Đối diện với sự thay đổi
Thực tế, sự thích ứng không phải lúc nào cũng tiêu cực. Đây là cơ chế sinh học quan trọng giúp con người và động vật tồn tại trong một thế giới đầy kích thích. Sự thích ứng đảm bảo rằng chúng ta không liên tục cảm thấy ngạc nhiên, phấn khích hoặc bị đe dọa bởi mọi thứ xung quanh.
Tuy nhiên, nó cũng có thể khiến chúng ta cảm thấy nhàm chán và đơn điệu. Để giải tỏa những cảm xúc tiêu cực này, hãy thử những cách sau:
- Chấp nhận sự phai nhạt: Thay vì cảm thấy tội lỗi hoặc cố gắng phản kháng, hãy chấp nhận rằng cảm xúc ban đầu sẽ phai nhạt dần. Nếu cứ mãi đắm chìm trong cảm xúc như lần hẹn hò đầu tiên, chúng ta sẽ không thể cân nhắc và suy xét nghiêm túc về mối quan hệ.
- Áp dụng kỹ thuật “dishabituation”: Kỹ thuật này mô tả hành động tạm ngưng hoặc thay đổi thói quen thông thường để chống lại cảm giác nhàm chán. Sau một thời gian tạm ngưng, trải nghiệm với thói quen sẽ trở nên mới mẻ và thu hút hơn. Ví dụ, tạm ngừng trò chuyện thân mật vài ngày, dành thời gian cho riêng mình, có thể làm cho cuộc trò chuyện tiếp theo trở nên thú vị hơn.
- Tìm kiếm trải nghiệm mới: Sự đơn điệu có thể là động lực để chúng ta thay đổi một cách tích cực. Hãy cùng nhau tạo ra những trải nghiệm mới, như thay đổi địa điểm hẹn hò, thử món ăn mới, hoặc đi du lịch. Điều này giúp mối quan hệ trở nên mới mẻ và sống động hơn, đồng thời giúp cả hai khám phá thêm những điều mới mẻ về nhau. Tránh tình trạng “không chung thủy” về mặt tinh thần.
Nguồn: https://mncatlinhdd.edu.vn/ Tác giả: Nguyễn Lân dũng
Giáo sư Nguyễn Lân Dũng là một trong những nhà khoa học hàng đầu Việt Nam trong lĩnh vực vi sinh vật học, với hơn 50 năm cống hiến cho giáo dục và nghiên cứu (Wiki). Ông là con trai của Nhà giáo Nhân dân Nguyễn Lân, xuất thân từ một gia đình nổi tiếng hiếu học. Trong sự nghiệp của mình, Giáo sư đã đảm nhiệm nhiều vị trí quan trọng như Chủ tịch Hội các ngành Sinh học Việt Nam, Đại biểu Quốc hội và được phong tặng danh hiệu Nhà giáo Nhân dân vào năm 2010.