Bull Trap, Bear Trap là gì? Cách Thoát Bẫy Giá Chứng Khoán

Bear Trap là Gì?

Bear Trap (bẫy giảm giá) là tín hiệu đảo chiều giảm giá giả trong một thị trường đang có xu hướng tăng. Khi giá bắt đầu giảm, phá vỡ ngưỡng hỗ trợ và xuyên thủng các đường trung bình động (MA), nhà đầu tư thường nghĩ rằng cổ phiếu đã vi phạm điểm cắt lỗ (stop-loss) và bán ra để bảo toàn vốn, khiến giá giảm sâu hơn (breakout giả). Tuy nhiên, sau đó cổ phiếu lại quay đầu tăng trở lại và tiếp tục xu hướng tăng trước đó, khiến nhà đầu tư thiếu kinh nghiệm lỡ bán ra và không còn nắm giữ cổ phiếu.

Tóm lại: Trong xu hướng tăng, nếu cổ phiếu giảm giá và nhà đầu tư bán cắt lỗ vì tin rằng xu hướng tăng đã kết thúc, đó chính là Bear Trap.

Nguyên Nhân Dẫn Đến Bear Trap

• Thao túng thị trường: Các nhà đầu tư lớn (cá mập) thực hiện các lệnh mua bán giả liên tục để tạo xu hướng giảm giá giả, đẩy giá cổ phiếu xuống thấp nhất có thể. Họ thường kết hợp với các tin tức tiêu cực để “dụ” nhà đầu tư non kinh nghiệm bán ra, sau đó mua vào với giá thấp và bán lại với giá cao.
• Chốt lời: Khi có quá nhiều nhà đầu tư muốn chốt lời, hiệu ứng điều chỉnh giá tạm thời sẽ hình thành.
• Hiệu ứng ngày lễ, Tết: Thị trường không giao dịch trong các dịp lễ, Tết khiến nhiều nhà đầu tư bán ra, tạo hiệu ứng giảm giá tạm thời. Sau kỳ nghỉ, giá thường quay về trạng thái ban đầu.

Bull Trap là Gì?

Bull Trap (bẫy tăng giá) là tín hiệu đảo chiều tăng giá giả trong một thị trường đang đi xuống. Tín hiệu này xuất hiện khi giá tăng vượt qua ngưỡng kháng cự. Tại mức kháng cự này, nhiều nhà đầu tư nhận định giá đã vượt đỉnh cũ và bắt đầu một xu hướng tăng mới nên mở vị thế mua. Lực mua tăng lên đẩy giá cao hơn nữa, nhưng khi lực mua yếu đi, giá sẽ quay đầu giảm, tiếp tục xu hướng giảm trước đó, khiến nhà đầu tư mua vào chịu lỗ.

Tóm lại: Trong xu hướng giảm, nếu cổ phiếu tăng giá và nhà đầu tư mua vào vì tin rằng xu hướng tăng bắt đầu, nhưng sau đó giá lại tiếp tục giảm, đó là Bull Trap.

Nguyên Nhân Dẫn Đến Bull Trap

• Thao túng thị trường: “Cá mập” liên tục mua một mã cổ phiếu để tạo cơn sốt tăng giá ảo. Nhà đầu tư thiếu kinh nghiệm thấy giá tăng sẽ mua vào, và khi giá đạt ngưỡng kỳ vọng, “cá mập” sẽ bán ra để thu lời.
• Tin tức bất ngờ: Các tin tức bất ngờ, đặc biệt là các vấn đề chính trị khó đoán, có thể khiến nhà đầu tư mua vào ồ ạt, gây tăng giá tạm thời.
• Hiệu ứng tăng giá: Nhiều nhà đầu tư cùng mua vào gây ra hiệu ứng tăng giá, nhưng tín hiệu này chỉ là giả và tạm thời, giá sẽ lại giảm mạnh khi lực mua dừng lại.

Cách Nhận Biết Bull Trap, Bear Trap

Việc nhận biết một sự phá vỡ là bẫy giá hay tín hiệu breakout tốt là rất quan trọng. Dưới đây là một số công cụ phổ biến:

1. Fibonacci: Nếu giá phá vỡ ngưỡng kháng cự/hỗ trợ và dừng lại tại một trong các tỷ lệ quan trọng của Fibonacci, đó có thể là Bull Trap hoặc Bear Trap.
   • Ví dụ Bear Trap: Giá phá vỡ đường hỗ trợ bằng nến giảm mạnh, nhưng sau đó dừng lại ở mức Fibonacci 0.382 và quay đầu tăng lên.
   • Ví dụ Bull Trap: Giá phá vỡ trendline bằng nến tăng mạnh và dừng ngay tại tỷ lệ 0.5 quan trọng của Fibonacci, dự báo giá sẽ hồi lại sau đợt tăng này.
2. Phân kỳ/Hội tụ giữa chỉ báo và giá: Các chỉ báo như MACD, RSI, Stochastic… có thể giúp nhận diện Bull Trap/Bear Trap.
   • Ví dụ Bear Trap: Giá phá vỡ đường xu hướng (hỗ trợ), nhưng lại xuất hiện tín hiệu hội tụ giữa giá và đường MACD, RSI.
3. Price Action: Quan sát hành vi giá thông qua các mẫu hình nến, mẫu hình giá.
   • Ví dụ Bear Trap: Nến phá vỡ là một cây bullish pin bar với đuôi nến dài, cho thấy lực mua mạnh và giá khó giảm sâu hơn.
   • Ví dụ Bear Trap: Mô hình Bullish Engulfing xuất hiện sau khi giá phá vỡ đường trendline (hỗ trợ) hai lần.

Dấu Hiệu Của Bear Trap Khi Thanh Khoản Giảm

Nếu đường giá giảm đi kèm theo thanh khoản giảm đáng kể, thì xu hướng giảm giá có thể không kéo dài lâu. Mức thanh khoản thấp cho thấy bên bán đang không thể thực hiện được ý đồ của mình, dẫn đến lực bán suy yếu.

Làm Sao Để Hạn Chế Sập Bẫy?

Câu trả lời là tích lũy kiến thức và kinh nghiệm.

1. Hiểu rõ hành vi giá: Đừng giao dịch mua breakout khi chưa thực sự hiểu hành vi của giá. Hãy đợi tín hiệu giá kiểm tra lại đường kháng cự và có xác nhận từ khối lượng giao dịch, các chỉ báo và mô hình nến.
2. Phân tích thị trường: Trang bị kiến thức phân tích thị trường để nhận ra động thái của “cá mập”. Phân tích sự kiện sắp tới sẽ ảnh hưởng như thế nào đến giá cả để hạn chế tối đa sự ảnh hưởng từ Bull Trap. Sử dụng thành thạo các công cụ chỉ báo kỹ thuật: MACD, RSI, Fibonacci…
3. Đặt cắt lỗ, chốt lời: Đây là chiến lược phòng ngừa rủi ro hiệu quả nhất. Đặt điểm cắt lỗ chặt chẽ ngay trong lúc vào lệnh mua; không nên để một vị thế lỗ quá 10%/vị thế.
4. Quan sát hành động giá: Theo dõi hành vi thực tế của giá tại bất kỳ thời điểm nào. Lưu ý các chân nến, khối lượng giao dịch và động lực thị trường.
5. Hiểu tâm lý thị trường và có độ “lì” nhất định: Kìm hãm sự sợ hãi, có chính kiến, làm chủ lối chơi và có độ gan lì khi giá quay đầu giảm.

Kết Luận

Bear Trap và Bull Trap là những “cái bẫy” thường gặp trên thị trường chứng khoán. Việc trang bị kiến thức, kinh nghiệm và sử dụng các công cụ phân tích kỹ thuật sẽ giúp nhà đầu tư nhận diện và phòng tránh những rủi ro này, từ đó đưa ra quyết định giao dịch sáng suốt và hiệu quả hơn.

Nguồn: https://mncatlinhdd.edu.vn/ Tác giả: Nguyễn Lân dũng