Table of Contents
Định nghĩa các khoản đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn
Đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn (Hold-To-Maturity – HTM) là các khoản đầu tư mà doanh nghiệp có ý định và khả năng giữ đến khi đáo hạn. Các khoản đầu tư này thường bao gồm tiền gửi ngân hàng có kỳ hạn, trái phiếu, tín phiếu, kỳ phiếu và các khoản cho vay có kỳ hạn. Mục đích chính của việc nắm giữ các khoản đầu tư này là để thu lãi định kỳ.
Đặc điểm của các khoản đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn
- Tính ổn định: Các khoản đầu tư HTM thường ít biến động hơn so với các loại đầu tư khác như cổ phiếu, vì giá trị của chúng ít bị ảnh hưởng bởi biến động thị trường.
- Thu nhập ổn định: Các khoản đầu tư này mang lại thu nhập ổn định thông qua lãi suất hoặc lợi tức cố định.
- Kỳ hạn xác định: Đầu tư HTM có kỳ hạn cụ thể, cho phép nhà đầu tư dự đoán được thời điểm thu hồi vốn.
- Không nhằm mục đích mua bán: Khác với chứng khoán kinh doanh, đầu tư HTM không được nắm giữ với mục đích mua bán kiếm lời ngắn hạn.
Điều kiện để phân loại đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn
Để một khoản đầu tư được phân loại là HTM, doanh nghiệp cần đáp ứng các điều kiện sau:
- Ý định rõ ràng: Doanh nghiệp phải có ý định rõ ràng giữ khoản đầu tư đến ngày đáo hạn.
- Khả năng thực hiện: Doanh nghiệp phải có khả năng tài chính để giữ khoản đầu tư đến ngày đáo hạn.
- Không có kế hoạch bán: Doanh nghiệp không có kế hoạch bán trước khi đáo hạn, trừ các trường hợp bất khả kháng.
Ví dụ về các khoản đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn
- Tiền gửi có kỳ hạn: Khoản tiền gửi tại ngân hàng với một kỳ hạn nhất định và hưởng lãi suất cố định.
- Trái phiếu doanh nghiệp: Trái phiếu do doanh nghiệp phát hành và cam kết trả lãi và gốc khi đáo hạn.
- Tín phiếu kho bạc: Tín phiếu do chính phủ phát hành để huy động vốn ngắn hạn.
- Các khoản cho vay: Khoản tiền cho các đối tượng khác vay với lãi suất và kỳ hạn xác định.
Hạch toán kế toán các khoản đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn (Theo Thông tư 133/2016/TT-BTC)
Theo Thông tư 133/2016/TT-BTC, tài khoản 128 được sử dụng để phản ánh số hiện có và tình hình biến động của các khoản đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn.
- Giá gốc: Các khoản đầu tư HTM được ghi sổ theo giá gốc, bao gồm giá mua và các chi phí mua liên quan.
- Doanh thu hoạt động tài chính: Lãi tiền gửi, lãi cho vay và các khoản thu nhập khác từ đầu tư HTM được hạch toán vào doanh thu hoạt động tài chính (TK 515).
- Đánh giá lại: Các khoản đầu tư HTM bằng ngoại tệ phải được đánh giá lại theo tỷ giá hối đoái tại thời điểm lập báo cáo tài chính (TK 413).
Một số nghiệp vụ kinh tế chủ yếu:
- Khi gửi tiền có kỳ hạn:
- Nợ TK 128 – Đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn
- Có TK 111, 112
- Định kỳ ghi nhận lãi tiền gửi:
- Nợ TK 138 – Phải thu khác (1388)
- Nợ TK 128 – Đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn (lãi nhập gốc)
- Có TK 515 – Doanh thu hoạt động tài chính
- Thu hồi các khoản đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn:
- Nợ các TK 111, 112,…
- Nợ TK 635 – Chi phí tài chính (nếu lỗ)
- Có TK 128 – Đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn
- Có TK 515 – Doanh thu hoạt động tài chính (nếu lãi)
Rủi ro của các khoản đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn
- Rủi ro lãi suất: Khi lãi suất thị trường tăng, giá trị của các khoản đầu tư HTM có thể giảm.
- Rủi ro tín dụng: Rủi ro bên phát hành không có khả năng thanh toán lãi và gốc khi đáo hạn.
- Rủi ro thanh khoản: Khả năng khó khăn trong việc chuyển đổi các khoản đầu tư HTM thành tiền mặt trước khi đáo hạn.
- Rủi ro lạm phát: Nếu tỷ lệ lạm phát cao hơn lãi suất, giá trị thực của khoản đầu tư có thể bị giảm sút.
Kết luận
Đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn là một lựa chọn phù hợp cho những nhà đầu tư tìm kiếm sự ổn định và thu nhập cố định. Tuy nhiên, nhà đầu tư cần cân nhắc kỹ lưỡng các yếu tố như ý định nắm giữ, khả năng tài chính và các rủi ro tiềm ẩn trước khi quyết định đầu tư. Việc hiểu rõ bản chất và đặc điểm của các khoản đầu tư HTM sẽ giúp bạn xây dựng một danh mục đầu tư hiệu quả và phù hợp với mục tiêu tài chính của mình.

Giáo sư Nguyễn Lân Dũng là một trong những nhà khoa học hàng đầu Việt Nam trong lĩnh vực vi sinh vật học, với hơn 50 năm cống hiến cho giáo dục và nghiên cứu (Wiki). Ông là con trai của Nhà giáo Nhân dân Nguyễn Lân, xuất thân từ một gia đình nổi tiếng hiếu học. Trong sự nghiệp của mình, Giáo sư đã đảm nhiệm nhiều vị trí quan trọng như Chủ tịch Hội các ngành Sinh học Việt Nam, Đại biểu Quốc hội và được phong tặng danh hiệu Nhà giáo Nhân dân vào năm 2010.