Table of Contents
1. Định nghĩa Otaku: Otaku là gì?
Người Nhật sử dụng từ “Otaku” để chỉ những người có đam mê cực độ với một sở thích cụ thể. Vậy chính xác thì otaku là gì? Otaku (おたく hoặc オタク) là một thuật ngữ tiếng Nhật dùng để chỉ những cá nhân có niềm đam mê mãnh liệt với một sở thích nào đó, thường là anime, manga và trò chơi điện tử.
Tuy nhiên, đến nay vẫn chưa có một định nghĩa Otaku nào được công nhận chính thức. Cách nhìn nhận về Otaku rất khác nhau tùy thuộc vào nền văn hóa. Vì vậy, Otaku được sử dụng với nhiều ý nghĩa khác nhau.
Otaku thường dành rất nhiều tâm huyết, thời gian và tiền bạc để sưu tập các sản phẩm và đồ chơi liên quan đến nhân vật mà họ yêu thích. Thậm chí, họ còn hóa trang thành các nhân vật hoạt hình (cosplay). Mức độ yêu thích này đôi khi bị người ngoài cho là vô bổ và thái quá.
Tuy nhiên, những Otaku thường không quan tâm đến những đánh giá của xã hội. Họ vẫn tiếp tục theo đuổi sở thích cá nhân, bỏ ngoài tai những lời bàn tán xung quanh.
2. Dấu hiệu nhận biết một Otaku chính hiệu
Bạn có thể dễ dàng bắt gặp Otaku tại các cửa hàng truyện tranh hoặc băng đĩa hoạt hình. Vậy, những dấu hiệu nào cho thấy một người là Otaku?
Như đã đề cập, Otaku là những người yêu thích và say mê một điều gì đó đến mức thể hiện một cách mạnh mẽ ra bên ngoài.
Ví dụ, một Otaku yêu thích một nhân vật trong manga hoặc anime sẽ không ngừng sưu tầm tất cả các sản phẩm liên quan đến nhân vật đó. Các Otaku có thể say sưa nói chuyện về chủ đề mà họ yêu thích, thậm chí tìm kiếm những người có cùng sở thích và thành lập các fan club.
Tại Nhật Bản, bạn sẽ dễ dàng bắt gặp Otaku tại các cửa hàng băng đĩa, truyện tranh hoạt hình (Animate). Một Otaku đích thực sẽ không thể bỏ qua các tác phẩm gốc và DVD của manga hoặc anime mà họ yêu thích. Nếu bạn đề cập đến chủ đề mà họ yêu thích, cuộc trò chuyện với một Otaku có thể kéo dài bất tận, họ có thể nói không ngừng nghỉ.
Nếu bạn có những đặc điểm trên, rất có thể bạn đã là một Otaku chính hiệu.
3. Các thuật ngữ đồng nghĩa với Otaku
Vậy otaku là gì và có những từ đồng nghĩa nào? Có thể kể đến Wibu, Wapanese và Weeaboo.
Otaku có một số từ đồng nghĩa mà bạn có thể chưa biết, bao gồm:
- Wibu: Thường được dùng để chế giễu hoặc mỉa mai những người Việt Nam hâm mộ cuồng nhiệt và mất kiểm soát các bộ phim hoặc nhân vật manga, anime Nhật Bản. Đây là một từ do người Việt Nam tạo ra.
- Wapanese: Dùng để chỉ những người nước ngoài bị ảnh hưởng quá mức bởi văn hóa anime, manga Nhật Bản, thậm chí đến mức cuồng.
- Weeaboo: Một từ có nghĩa gần giống như Wapanese, xuất hiện lần đầu tiên trên 4Chan.
Nhìn chung, các thuật ngữ này chỉ khác nhau về đối tượng sử dụng, còn ý nghĩa thì tương tự nhau.
4. Những hiểu lầm tiêu cực về Otaku
Trước đây, người Nhật Bản thường cho rằng Otaku là những người không có việc làm và sống tách biệt khỏi xã hội. Vậy, otaku là gì mà lại gây ra nhiều hiểu lầm tiêu cực như vậy?
Otaku từng bị hiểu lầm khá tiêu cực trong quá khứ. Thuật ngữ này thường được dùng để chỉ những người không hòa nhập với xã hội, dành phần lớn thời gian ở nhà và không có đời sống tình cảm. Đồng thời, mối quan hệ của họ với những người xung quanh dần trở nên xa cách. Họ gặp khó khăn trong việc hòa nhập cộng đồng nếu duy trì lối sống đó trong một thời gian dài.
Tại Nhật Bản trước đây, Otaku được sử dụng với mục đích khá tiêu cực, mang tính miệt thị và xúc phạm. Người Nhật đánh giá họ là những người chỉ biết ăn chơi, suốt ngày cắm đầu vào game, manga, anime và không quan tâm đến cuộc sống bên ngoài.
Do đó, trong một thời gian dài, Otaku bị coi là một sự sỉ nhục. Người Nhật còn áp đặt khái niệm này cho những người có sở thích kỳ quái hoặc có vấn đề. Thậm chí, Otaku phải sống ẩn dật để tránh bị phát hiện. Nếu thân phận Otaku bị lộ, họ có thể bị xã hội soi mói và chỉ trích nặng nề.
5. Sự ảnh hưởng của Otaku trên thế giới
Vậy otaku là gì tại Mỹ? Ở đó, nó chỉ đơn giản là từ dùng để chỉ những người yêu thích anime, manga và game Nhật Bản.
Trong tiếng Anh, Otaku có nghĩa tương đương với Nerd hoặc Geek. Nó chỉ những người hâm mộ game, anime và manga Nhật Bản. Tại Mỹ, Otaku không bị đánh giá tiêu cực như ở Nhật. Việc hâm mộ game, anime hay manga không bị coi là xấu, và mọi người tôn trọng sở thích cá nhân của nhau. Có thể nói, khái niệm Otaku đã trở nên dễ chấp nhận hơn nhờ phương Tây.
Ở Việt Nam và các nước khác, thuật ngữ Otaku ít được sử dụng, mặc dù có những người tự nhận mình là Otaku đích thực, dù họ có thể chưa hiểu hết ý nghĩa của từ này.
Tóm lại, cách hiểu và định nghĩa về Otaku rất khác nhau. Otaku được hiểu như thế nào còn phụ thuộc vào môi trường sống và cách bạn thể hiện bản thân trong mắt người khác. Mặc dù gây ra nhiều tranh cãi, Otaku vẫn là một nét văn hóa độc đáo của Nhật Bản.
Nhìn chung, định nghĩa otaku là gì có thể khác nhau tùy theo quan điểm và môi trường. Quan trọng là, hãy thể hiện bản thân một cách đúng mực và cư xử văn minh, dù bạn là một Otaku chính hiệu.
Giáo sư Nguyễn Lân Dũng là một trong những nhà khoa học hàng đầu Việt Nam trong lĩnh vực vi sinh vật học, với hơn 50 năm cống hiến cho giáo dục và nghiên cứu (Wiki). Ông là con trai của Nhà giáo Nhân dân Nguyễn Lân, xuất thân từ một gia đình nổi tiếng hiếu học. Trong sự nghiệp của mình, Giáo sư đã đảm nhiệm nhiều vị trí quan trọng như Chủ tịch Hội các ngành Sinh học Việt Nam, Đại biểu Quốc hội và được phong tặng danh hiệu Nhà giáo Nhân dân vào năm 2010.