Table of Contents
Đau nhũ hoa (đầu vú) là tình trạng phổ biến ở phụ nữ, đặc biệt trong thời kỳ mang thai, sau sinh hoặc giai đoạn rụng trứng. Mặc dù thường lành tính, gây ra cảm giác đau, ngứa, hoặc tiết dịch, nhưng bạn không nên chủ quan. Đau nhũ hoa có thể là dấu hiệu cảnh báo các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn, bao gồm cả ung thư vú. Vậy đau nhũ hoa là dấu hiệu của bệnh gì? Nguyên nhân và cách chẩn đoán ra sao?
Đau Nhũ Hoa (Đầu Vú) Là Gì?
Đau nhũ hoa (đầu vú) là tình trạng đầu vú trở nên căng tức, đau nhức, thường gặp ở phụ nữ mang thai, đang cho con bú hoặc trong thời kỳ kinh nguyệt. Nguyên nhân gây đau có thể do phản ứng dị ứng, nhiễm trùng, hoặc sự thay đổi nội tiết tố khi mang thai hoặc cho con bú. Trong một số trường hợp, đây có thể là dấu hiệu của ung thư vú.
Đau Nhũ Hoa Là Dấu Hiệu Của Bệnh Gì?
Phần lớn, đau đầu vú là do sự thay đổi nội tiết tố, mang thai, dị ứng hoặc ma sát từ quần áo. Tuy nhiên, trong một số ít trường hợp, đây có thể là dấu hiệu của ung thư vú. Bạn nên đến gặp bác sĩ để kiểm tra sớm nếu núm vú xuất hiện những dấu hiệu sau:
- Cơn đau dai dẳng hoặc không biến mất.
- Có dịch tiết ra từ núm vú.
- Cảm nhận có khối u trong vú.
- Cơn đau kèm sốt.
Nguyên Nhân Đau Đầu Ti Ở Phụ Nữ
1. Thai Kỳ
Đau nhũ hoa là tình trạng thường gặp khi cơ thể trải qua những thay đổi trong giai đoạn thai kỳ. Khi mang thai, sự thay đổi nội tiết tố estrogen và progesterone làm tăng lưu lượng máu, kích thích mô ngực và tuyến vú giãn nở. Núm vú cũng trở nên to hơn, sẫm màu và nhạy cảm hơn.
Mỗi người sẽ có biểu hiện đau nhũ hoa khác nhau. Tình trạng này thường tự hết, nhưng nếu bạn thấy những dấu hiệu bất thường xuất hiện kèm theo, hãy đến gặp bác sĩ để kiểm tra và tìm hiểu nguyên nhân.
2. Chu Kỳ Kinh Nguyệt
Trong hầu hết các trường hợp, đau ti thường xảy ra trước ngày hành kinh. Nguyên nhân là do hormone estrogen và progesterone thay đổi, gây căng tức ngực và đau nhũ hoa.
Tương tự, những thay đổi khi phụ nữ bước vào giai đoạn mãn kinh, tuổi dậy thì hoặc sử dụng thuốc tránh thai cũng có thể làm thay đổi nội tiết tố, gây đau nhức núm vú.
3. Do Cho Con Bú
Cho con bú không đúng cách là nguyên nhân hàng đầu gây đau hoặc nhức núm vú. Núm vú có thể bị nứt, kích ứng, kèm theo tiết dịch hoặc chảy máu. Tình trạng đau thường giảm khi ngừng cho con bú. Nếu cơn đau vẫn tiếp tục sau khi trẻ cai sữa, bạn nên đến gặp bác sĩ để tìm hiểu nguyên nhân và cải thiện triệu chứng.
Sử dụng máy hút sữa không đúng cách, đặc biệt là khi tấm chắn vú không vừa vặn, cũng có thể gây đau đầu ti. Điều chỉnh lực hút và sử dụng tấm chắn núm vú phù hợp sẽ giúp cải thiện sự khó chịu. Ngoài ra, khi trẻ mọc răng, việc thay đổi cách ngậm hoặc cắn núm vú cũng có thể gây đau.
4. Trầy Xước Do Ma Sát Với Áo Ngực
Tình trạng này phổ biến ở những người thường xuyên vận động, đặc biệt là khi chạy bộ. Ma sát do áo ngực không vừa vặn có thể khiến núm vú khô, đỏ, đau hoặc nứt nẻ, dẫn đến đau đầu ti.
Khi tập thể dục, nên che núm vú bằng miếng bảo vệ hoặc gạc không thấm nước, đồng thời lựa chọn áo ngực phù hợp và bôi thuốc mỡ để ngăn ngừa nứt nẻ.
5. Nhiễm Trùng
Đau ti cũng có thể xuất hiện ở vùng da hở do núm vú nứt, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập gây nhiễm trùng. Nguyên nhân khiến nứt núm vú có thể là do cho con bú hoặc chấn thương. Bên cạnh đó, tình trạng này còn xuất phát từ những nguyên nhân như:
5.1. Viêm Vú
Viêm vú là tình trạng vú sưng, đỏ, nóng, đau, xảy ra do ống dẫn sữa bị tắc, vi khuẩn xâm nhập gây nhiễm trùng. Viêm vú xảy ra phổ biến ở phụ nữ cho con bú.
5.2. Nhiễm Nấm Núm Vú
Nhiễm nấm núm vú có thể là nguyên nhân gây đau nhũ hoa. Tình trạng này gây đau nhức, núm vú khô, bong vảy, nóng rát khi cho con bú. Trẻ có thể bị tưa miệng ở lưỡi, má hoặc cổ họng do nhiễm nấm men từ núm vú của mẹ.
5.3. Viêm Nang Lông
Các nang lông bị tắc xung quanh núm vú có thể nhiễm trùng, gây đau nhức núm vú.
6. Dị Ứng
Đau đầu ti có thể do núm vú phản ứng với các chất kích thích như xà phòng, nước hoa, kem dưỡng da. Nếu cơn đau kèm theo mụn nước, mảng vảy hoặc mẩn đỏ trên vùng núm vú, đó có thể là viêm da tiếp xúc hoặc viêm da dị ứng.
7. Bệnh Paget
Paget là một loại ung thư hiếm gặp liên quan đến núm vú, ảnh hưởng đến da của núm vú và quầng vú. Bệnh có thể đi kèm với ung thư vú xâm lấn ở ống dẫn sữa của cùng một bên vú. Các triệu chứng bao gồm ngứa, nóng rát, da khô, bong tróc, phát ban, viêm, đau nhức, tiết dịch, núm vú thụt vào trong và có thể sờ thấy khối u vú dưới da.
8. Ung Thư Vú
Ung thư vú là một trong những bệnh ung thư phổ biến nhất ở phụ nữ. Các triệu chứng ở núm vú có thể liên quan đến ung thư, bao gồm vùng da trên vú hoặc núm vú thay đổi (lúm đồng tiền, nhăn nheo, có vảy, viêm), da trên vú hoặc núm vú đỏ, dịch tiết ra từ núm vú có lẫn máu hoặc chất lỏng trong suốt, và núm vú thụt vào trong.
Dù đau đầu ti do ung thư là tình trạng hiếm gặp, bạn không nên chủ quan và cần đến gặp bác sĩ khi núm vú xuất hiện những dấu hiệu bất thường.
9. Tổn Thương Núm Vú Khi Quan Hệ Tình Dục
Điều này có thể gây đau đầu ti và kích ứng tạm thời do màn dạo đầu quá thô bạo.
10. Xỏ Khuyên Núm Vú
Xỏ khuyên có thể gây đau, kích ứng, nhiễm trùng, sưng tấy hoặc núm vú tiết dịch.
Dấu Hiệu Đau Đầu Ti (Nhũ Hoa) Phổ Biến
Dấu hiệu đau đầu ti ở mỗi người sẽ khác nhau, với những biểu hiện gồm:
- Đầu đầu vú đỏ hoặc sưng tấy.
- Núm vú nhạy cảm, đau nhức.
- Có cảm giác ngứa hoặc nóng rát núm vú.
Chẩn Đoán Đau Nhũ Hoa Như Thế Nào?
Khi núm vú có triệu chứng đau nhức kéo dài vài ngày, bạn nên đến gặp bác sĩ để kiểm tra và tìm nguyên nhân. Bác sĩ sẽ hỏi về thời điểm cơn đau bắt đầu, chu kỳ kinh nguyệt, thói quen mặc áo ngực và tiền sử chấn thương núm vú. Nếu chưa xác định được nguyên nhân, bác sĩ có thể yêu cầu chụp nhũ ảnh hoặc siêu âm để kiểm tra vú.
Phương Pháp Điều Trị Đau Đầu Ti
Tùy thuộc vào nguyên nhân gây đau, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị thích hợp. Các phương pháp điều trị bao gồm:
- Thuốc: Bác sĩ có thể kê đơn thuốc uống hoặc thuốc mỡ để cải thiện triệu chứng đau vú. Thuốc giảm đau (acetaminophen hoặc ibuprofen) có thể được sử dụng nếu đau do thay đổi nội tiết tố liên quan đến chu kỳ kinh nguyệt. Thuốc kháng sinh được sử dụng nếu cơn đau do nhiễm trùng gây tưa miệng hoặc viêm vú.
- Thay đổi áo ngực và chăm sóc tại chỗ: Nếu đau do mặc áo ngực không vừa vặn, hãy thay áo mới hoặc đặt miếng băng, thoa thuốc mỡ lên núm vú để giảm sự cọ xát.
- Điều chỉnh thói quen cho con bú: Nếu đang cho con bú hoặc hút sữa, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được hướng dẫn cho con bú đúng cách và đảm bảo dụng cụ hút sữa vừa khít. Thuốc mỡ lanolin và chườm lạnh có thể giúp giảm đau.
- Kem chống viêm và thuốc kháng histamine: Kem chống viêm tại chỗ giúp giảm viêm, đau do phản ứng dị ứng. Thuốc kháng histamine đường uống cũng giúp giảm các triệu chứng do dị ứng gây ra.
- Điều trị ung thư: Nếu núm vú bị đau do ung thư hoặc các bệnh về tuyến vú khác, việc điều trị sẽ theo chẩn đoán mức độ ung thư vú.
Phòng Ngừa và Chăm Sóc Đầu Ti Bị Đau
Tình trạng đau đầu ti phần lớn là lành tính, nhưng có thể gây khó chịu. Với các chị em đang cho con bú, có thể áp dụng một số biện pháp phòng ngừa và chăm sóc sau:
- Nhẹ nhàng vắt một vài giọt sữa và xoa lên núm vú để làm mềm trước khi cho con bú.
- Đảm bảo núm vú không còn sữa thừa sau khi cho bé bú. Thay miếng lót ngực thường xuyên để giữ núm vú luôn khô ráo.
- Mặc áo ngực bằng cotton, vừa vặn, thoải mái để áo không cọ vào núm vú.
- Thoa thuốc mỡ (ví dụ: lanolin) lên núm vú.
- Sử dụng xà phòng dịu nhẹ để làm sạch bầu ngực và núm vú.
- Thay đổi vị trí mỗi khi cho con bú.
Ngoài ra, cần đảm bảo chế độ dinh dưỡng đầy đủ, bổ sung thực phẩm chế biến từ rau xanh, trái cây và uống ít nhất 1,5 lít nước mỗi ngày. Đồng thời, kết hợp luyện tập thể dục thể thao, giữ tinh thần thoải mái tránh căng thẳng.
Đau Đầu Ti Nên Khám Chữa Ở Đâu Uy Tín?
Có nhiều nguyên nhân gây đau nhũ hoa, từ những thay đổi hormone đến các vấn đề nghiêm trọng như ung thư vú. Khi núm vú có các triệu chứng bất thường hoặc cơn đau dữ dội, bạn nên nhanh chóng đến gặp bác sĩ để được kiểm tra và điều trị sớm.
[Thông tin liên hệ và địa chỉ các bệnh viện/phòng khám uy tín có chuyên khoa Ngoại Vú]
Kết Luận
Đau nhũ hoa có thể gây khó chịu và đau nhức. Nếu bạn biết rõ nguyên nhân và chăm sóc đúng cách, tình trạng này sẽ cải thiện. Bài viết này đã cung cấp thông tin về nguyên nhân, dấu hiệu và cách xử lý đau nhũ hoa ở nữ giới. Nếu cơn đau không cải thiện hoặc tiến triển nặng hơn, bạn nên đến khám tại các chuyên khoa Ngoại Vú để được điều trị đúng cách và hiệu quả.

Giáo sư Nguyễn Lân Dũng là một trong những nhà khoa học hàng đầu Việt Nam trong lĩnh vực vi sinh vật học, với hơn 50 năm cống hiến cho giáo dục và nghiên cứu (Wiki). Ông là con trai của Nhà giáo Nhân dân Nguyễn Lân, xuất thân từ một gia đình nổi tiếng hiếu học. Trong sự nghiệp của mình, Giáo sư đã đảm nhiệm nhiều vị trí quan trọng như Chủ tịch Hội các ngành Sinh học Việt Nam, Đại biểu Quốc hội và được phong tặng danh hiệu Nhà giáo Nhân dân vào năm 2010.