Table of Contents
Xét nghiệm máu là một phần không thể thiếu trong khám sức khỏe tổng quát, giúp phản ánh tình trạng sức khỏe thông qua các chỉ số. Trong đó, xét nghiệm công thức máu toàn phần có thể hỗ trợ bác sĩ chẩn đoán các vấn đề như viêm nhiễm hay rối loạn hệ thống miễn dịch. Vậy tế bào máu RDW-SD là gì và ý nghĩa của chỉ số này trong xét nghiệm máu như thế nào? Bài viết dưới đây sẽ cung cấp thông tin chi tiết để bạn đọc hiểu rõ hơn về vấn đề này.
1. Chỉ số RDW-SD trong xét nghiệm máu là gì?
RDW là viết tắt của cụm từ tiếng Anh “Red cell Distribution Width,” có nghĩa là độ phân bố hồng cầu. Xét nghiệm RDW-SD được thực hiện để kiểm tra sự thay đổi về kích thước và hình dạng của tế bào hồng cầu. Ở người bình thường, chỉ số RDW trong xét nghiệm máu thường nằm trong khoảng từ 9 – 15%. Nếu tế bào máu RDW thấp hơn hoặc cao hơn so với khoảng này, nó có thể phản ánh các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn. Giá trị RDW càng cao thì độ phân bố của hồng cầu càng có nhiều thay đổi.
Trong tế bào máu RDW có 2 loại là RDW-SD và RDW-CV, trong đó:
- RDW-SD: Cho ra thông số thể tích thực của hồng cầu.
- RDW-CV: Cho ra giá trị phần trăm (%).
Dải giá trị tham chiếu của 2 thông số này là:
- RDW-SD: 29-46 fL
- RDW-CV: 11.6 – 14.6% (đối với người lớn)
2. Mối quan hệ giữa kích thước hồng cầu MCV và tế bào máu RDW ảnh hưởng tới cơ thể thế nào?
MCV (Mean Corpuscular Volume) là thể tích trung bình của tế bào hồng cầu, thể hiện kích thước trung bình của tế bào hồng cầu. Dựa vào chỉ số RDW và MCV, bác sĩ có thể chẩn đoán các bất thường trong cơ thể. Thông thường, kích thước trung bình của tế bào hồng cầu MCV ở người bình thường là từ 80 – 96 fL. Khi xét nghiệm máu, nếu chỉ số RDW bình thường nhưng MCV không nằm trong khoảng cho phép, điều này có thể cho thấy người bệnh đang gặp phải các vấn đề về sức khỏe.
2.1. RDW bình thường và MCV thấp
Trường hợp này có thể chỉ ra rằng người bệnh bị thiếu máu mãn tính, thalassemia thể dị hợp tử hoặc thể hemoglobin E.
2.2. RDW bình thường và MCV cao
Bệnh nhân có thể mắc bệnh gan mạn tính hoặc thiếu máu bất sản. Nguyên nhân có thể do bệnh nhân đang sử dụng thuốc kháng virus, sử dụng nhiều chất kích thích như rượu, hoặc đang hóa trị.
2.3. RDW cao và MCV thấp
Chẩn đoán ban đầu có thể là bệnh nhân bị thiếu máu thể hồng cầu lưỡi liềm hoặc thiếu máu do thiếu sắt.
2.4. RDW cao và MCV cao
Nếu cả hai thông số RDW và MCV đều cao, người bệnh có thể bị thiếu máu huyết tán miễn dịch, hội chứng loạn sản tủy, thiếu folate hoặc thiếu vitamin B12 mức trầm trọng, bệnh gan hoặc đang hóa trị.
2.5. RDW cao, MCV bình thường
Nếu RDW cao mà MCV bình thường, người bệnh có nhiều khả năng mắc bệnh hồng cầu hình liềm, gan mạn tính hoặc hội chứng loạn sản tủy. Các vấn đề khác có thể là giai đoạn sớm của thiếu folate, vitamin B12, hoặc thiếu máu lưỡng hình.
2.6. RDW bình thường và MCV bình thường
Ngay cả khi cả hai chỉ số RDW và MCV đều bình thường, vẫn có khả năng người bệnh bị thiếu máu mãn tính hoặc thiếu máu do bệnh thận. Do đó, cần xem xét thêm các chỉ số máu khác để có đánh giá chính xác nhất.
3. Những lưu ý cần nhớ trước khi lấy máu xét nghiệm
Để đảm bảo kết quả xét nghiệm máu chính xác, cần lưu ý những điều sau:
- Không uống thuốc điều trị trước khi xét nghiệm máu: Cần thông báo với bác sĩ về các loại thuốc đang sử dụng để có hướng dẫn cụ thể. Một số loại thuốc có thể không ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm, nhưng tốt nhất vẫn nên tham khảo ý kiến bác sĩ.
- Nhịn ăn: Hầu hết các xét nghiệm máu yêu cầu nhịn ăn trong vòng 8 – 12 giờ để đảm bảo kết quả chính xác nhất.
- Không sử dụng các chất kích thích: Tránh uống rượu bia, cà phê, hút thuốc lá trước khi lấy máu.
4. Quy trình lấy máu để xét nghiệm các chỉ số trong máu
Quy trình lấy máu thường được thực hiện như sau:
- Nhân viên y tế sử dụng kim tiêm nhỏ để lấy máu từ tĩnh mạch ở cánh tay.
- Lượng máu được lấy vừa đủ để thực hiện các xét nghiệm cần thiết.
- Mẫu máu được chuyển đến phòng xét nghiệm.
- Kết quả xét nghiệm máu thường có sau khoảng 60-90 phút.
- Bác sĩ sẽ xem xét và giải thích các chỉ số máu trong kết quả, bao gồm cả tế bào máu RDW-SD.
Kết luận:
Hiểu rõ về chỉ số RDW-SD trong xét nghiệm máu có thể giúp bạn có cái nhìn tổng quan hơn về tình trạng sức khỏe của mình. Tuy nhiên, việc đánh giá và đưa ra kết luận cuối cùng vẫn cần dựa trên sự thăm khám và chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.
Giáo sư Nguyễn Lân Dũng là một trong những nhà khoa học hàng đầu Việt Nam trong lĩnh vực vi sinh vật học, với hơn 50 năm cống hiến cho giáo dục và nghiên cứu (Wiki). Ông là con trai của Nhà giáo Nhân dân Nguyễn Lân, xuất thân từ một gia đình nổi tiếng hiếu học. Trong sự nghiệp của mình, Giáo sư đã đảm nhiệm nhiều vị trí quan trọng như Chủ tịch Hội các ngành Sinh học Việt Nam, Đại biểu Quốc hội và được phong tặng danh hiệu Nhà giáo Nhân dân vào năm 2010.