Xâm Phạm Quyền Riêng Tư Là Gì? Xử Lý Thế Nào Theo Luật?

Quyền riêng tư là một trong những quyền cơ bản của con người, được pháp luật bảo vệ. Tuy nhiên, trong xã hội hiện đại, hành vi xâm phạm quyền riêng tư diễn ra ngày càng phổ biến. Vậy, xâm phạm quyền riêng tư bị xử lý như thế nào theo quy định của pháp luật Việt Nam? Bài viết sau đây của mncatlinhdd.edu.vn sẽ cung cấp thông tin chi tiết về vấn đề này.

Thế Nào Là Xâm Phạm Quyền Riêng Tư?

Xâm phạm quyền riêng tư (hay còn gọi là xâm phạm đời tư) là hành vi vi phạm trái pháp luật các quyền về bí mật đời tư cá nhân, bí mật gia đình, bí mật thư tín, điện thoại, điện tín, các thông tin cá nhân khác được pháp luật bảo vệ.

Các hành vi xâm phạm quyền riêng tư có thể bao gồm:

• Thu thập, lưu trữ, sử dụng, công khai trái phép thông tin cá nhân, dữ liệu cá nhân.
• Xâm nhập trái phép vào nơi ở, nơi làm việc, thư tín, điện thoại, điện tín hoặc các phương tiện thông tin điện tử của người khác.
• Tiết lộ thông tin bí mật cá nhân, bí mật gia đình mà không được sự đồng ý của chủ thể.
• Gây cản trở, can thiệp trái pháp luật vào các hoạt động riêng tư, hợp pháp của cá nhân, gia đình.

Các Hình Thức Xử Lý Vi Phạm Quyền Riêng Tư

Theo quy định của pháp luật Việt Nam, hành vi xâm phạm quyền riêng tư có thể bị xử lý theo các hình thức sau:

1. Xử phạt hành chính

Căn cứ theo Nghị định 15/2020/NĐ-CP quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông, tần số vô tuyến điện, công nghệ thông tin và giao dịch điện tử, hành vi xâm phạm quyền riêng tư có thể bị xử phạt hành chính với các mức phạt khác nhau, tùy thuộc vào tính chất và mức độ vi phạm.

Ví dụ:

• Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với hành vi thu thập, xử lý và sử dụng thông tin của tổ chức, cá nhân khác mà không được sự đồng ý hoặc sai mục đích theo quy định của pháp luật.
• Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng đối với hành vi cung cấp, chia sẻ thông tin cá nhân của người khác khi chưa có sự đồng ý hoặc trái quy định của pháp luật.

2. Xử lý kỷ luật (đối với cán bộ, công chức, viên chức)

Nếu người có hành vi xâm phạm quyền riêng tư là cán bộ, công chức, viên chức, ngoài việc bị xử phạt hành chính, còn có thể bị xử lý kỷ luật theo quy định của pháp luật về cán bộ, công chức, viên chức. Các hình thức kỷ luật có thể là khiển trách, cảnh cáo, hạ bậc lương, giáng chức, cách chức, buộc thôi việc.

3. Truy cứu trách nhiệm hình sự

Trong trường hợp hành vi xâm phạm quyền riêng tư gây hậu quả nghiêm trọng, người vi phạm có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của Bộ luật Hình sự. Một số tội danh liên quan đến xâm phạm quyền riêng tư bao gồm:

• Tội xâm phạm bí mật hoặc an toàn thư tín, điện thoại, điện tín hoặc hình thức trao đổi thông tin riêng tư khác của người khác (Điều 159): Người nào xâm phạm bí mật hoặc an toàn thư tín, điện thoại, điện tín hoặc hình thức trao đổi thông tin riêng tư khác của người khác, đã bị xử lý kỷ luật hoặc xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm, thì bị phạt cảnh cáo, phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm.
• Tội đưa hoặc sử dụng trái phép thông tin mạng máy tính, mạng viễn thông (Điều 288): Người nào đưa lên mạng máy tính, mạng viễn thông những thông tin trái với quy định của pháp luật, thì bị phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc bị phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.

4. Bồi thường thiệt hại

Ngoài các hình thức xử lý trên, người có hành vi xâm phạm quyền riêng tư còn phải bồi thường thiệt hại cho người bị xâm phạm theo quy định của pháp luật dân sự. Các thiệt hại có thể bao gồm thiệt hại về vật chất (chi phí khám chữa bệnh, thu nhập bị mất) và thiệt hại về tinh thần (tổn thất về danh dự, uy tín, nhân phẩm).

Quyền Của Người Bị Xâm Phạm Quyền Riêng Tư

Người bị xâm phạm quyền riêng tư có quyền:

• Yêu cầu người vi phạm chấm dứt hành vi xâm phạm.
• Yêu cầu người vi phạm xin lỗi, cải chính công khai.
• Yêu cầu bồi thường thiệt hại.
• Khiếu nại, tố cáo hành vi vi phạm đến cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
• Khởi kiện ra tòa án để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình.

Kết Luận

Xâm phạm quyền riêng tư là hành vi vi phạm pháp luật và có thể bị xử lý bằng nhiều hình thức khác nhau. Mỗi cá nhân cần nâng cao ý thức bảo vệ quyền riêng tư của mình và tôn trọng quyền riêng tư của người khác. Khi phát hiện hành vi xâm phạm quyền riêng tư, cần kịp thời thông báo cho cơ quan chức năng để được xử lý theo quy định của pháp luật. Bài viết được cung cấp bởi mncatlinhdd.edu.vn.

Tài liệu tham khảo:

• Bộ luật Dân sự năm 2015.
• Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017).
• Nghị định 15/2020/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông, tần số vô tuyến điện, công nghệ thông tin và giao dịch điện tử.