Theo luật an ninh mạng năm 2018 tội phạm mạng là gì? Chắc hẳn đây là câu hỏi mà rất nhiều người quan tâm, đặc biệt trong bối cảnh không gian mạng ngày càng phát triển và tiềm ẩn nhiều rủi ro. Bài viết này từ mncatlinhdd.edu.vn sẽ giúp bạn hiểu rõ định nghĩa, các hành vi cấu thành tội phạm mạng, khung hình phạt và biện pháp phòng chống theo quy định của pháp luật Việt Nam, góp phần bảo vệ bạn và cộng đồng trước những nguy cơ tiềm ẩn. Hãy cùng nhau khám phá những kiến thức quan trọng về an ninh mạng, bảo vệ thông tin cá nhân, an toàn thông tin, và an ninh quốc gia.
1. Định Nghĩa Tội Phạm Mạng Theo Luật An Ninh Mạng 2018
Luật An ninh mạng 2018 không đưa ra một định nghĩa cụ thể, duy nhất về “tội phạm mạng”. Tuy nhiên, có thể hiểu đây là các hành vi vi phạm pháp luật trên không gian mạng, xâm phạm đến an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân, được quy định cụ thể trong Bộ luật Hình sự và các văn bản pháp luật liên quan. Tại mncatlinhdd.edu.vn, chúng tôi tin rằng việc hiểu rõ các hành vi này là bước đầu tiên để phòng tránh và ứng phó hiệu quả.
2. Các Hành Vi Cụ Thể Bị Coi Là Tội Phạm Mạng Theo Luật An Ninh Mạng
Luật An ninh mạng 2018 cùng với Bộ luật Hình sự quy định nhiều hành vi phạm tội trên không gian mạng. Dưới đây là một số ví dụ điển hình:
- Xâm nhập trái phép vào hệ thống thông tin: Hành vi này bao gồm việc truy cập, can thiệp, gây cản trở, làm gián đoạn hoạt động của hệ thống thông tin, mạng máy tính, thiết bị số của cơ quan, tổ chức, cá nhân mà không được phép.
- Ví dụ: Hacker xâm nhập vào hệ thống máy tính của ngân hàng để đánh cắp thông tin tài khoản khách hàng.
- Thu thập, sử dụng, phát tán, kinh doanh trái phép thông tin cá nhân: Hành vi này liên quan đến việc thu thập, lưu trữ, sử dụng, tiết lộ, chia sẻ, mua bán thông tin cá nhân của người khác mà không có sự đồng ý hoặc trái với quy định của pháp luật.
- Ví dụ: Một công ty thu thập thông tin cá nhân của khách hàng thông qua các chương trình khuyến mãi rồi bán cho bên thứ ba.
- Tấn công mạng, khủng bố mạng, gián điệp mạng: Đây là các hành vi sử dụng không gian mạng để tấn công, phá hoại hệ thống thông tin, cơ sở hạ tầng quan trọng về an ninh quốc gia; thực hiện các hoạt động khủng bố, kích động bạo lực, gây rối an ninh trật tự; thu thập bí mật nhà nước, thông tin kinh tế, khoa học công nghệ trái phép.
- Ví dụ: Một nhóm tin tặc tấn công vào hệ thống điện lưới quốc gia, gây mất điện trên diện rộng.
- Sản xuất, mua bán, trao đổi, tặng cho công cụ, thiết bị, phần mềm sử dụng vào mục đích xâm phạm an ninh mạng: Hành vi này liên quan đến việc tạo ra, buôn bán, phân phối các công cụ, phần mềm có khả năng gây hại cho hệ thống thông tin, mạng máy tính, thiết bị số.
- Ví dụ: Một người tạo ra và bán phần mềm gián điệp để theo dõi hoạt động của người khác trên mạng.
- Phát tán thông tin sai sự thật, vu khống, xúc phạm uy tín của tổ chức, danh dự, nhân phẩm của cá nhân: Hành vi này bao gồm việc đăng tải, chia sẻ thông tin sai lệch, bịa đặt, xúc phạm trên mạng xã hội, diễn đàn, trang web, gây ảnh hưởng tiêu cực đến uy tín, danh dự của người khác hoặc tổ chức.
- Ví dụ: Một người tung tin đồn thất thiệt về một doanh nghiệp, gây thiệt hại về kinh tế và uy tín cho doanh nghiệp đó.
3. Khung Hình Phạt Cho Tội Phạm Mạng Theo Luật An Ninh Mạng
Khung hình phạt cho các hành vi tội phạm mạng được quy định cụ thể trong Bộ luật Hình sự. Mức phạt có thể từ phạt tiền, cải tạo không giam giữ đến phạt tù, tùy thuộc vào tính chất, mức độ nghiêm trọng của hành vi phạm tội và hậu quả gây ra.
Hành vi phạm tội | Khung hình phạt |
---|---|
Xâm nhập trái phép vào hệ thống thông tin | Phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 300.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 07 năm (Điều 288, 289 Bộ luật Hình sự) |
Thu thập, sử dụng, phát tán, kinh doanh trái phép thông tin cá nhân | Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm (Điều 288, 289 Bộ luật Hình sự) |
Tấn công mạng, khủng bố mạng, gián điệp mạng | Phạt tù từ 05 năm đến 15 năm, thậm chí đến 20 năm hoặc tù chung thân (tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng và hậu quả gây ra) (Điều 113, 299 Bộ luật Hình sự) |
Sản xuất, mua bán, trao đổi, tặng cho công cụ, thiết bị, phần mềm sử dụng vào mục đích xâm phạm an ninh mạng | Phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 03 năm (Điều 292 Bộ luật Hình sự) |
Phát tán thông tin sai sự thật, vu khống, xúc phạm uy tín của tổ chức, danh dự, nhân phẩm của cá nhân | Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm (Điều 155, 156, 157 Bộ luật Hình sự) |
4. Trách Nhiệm Của Tổ Chức, Cá Nhân Liên Quan Đến Tội Phạm Mạng
Theo Luật An ninh mạng 2018, tổ chức, cá nhân có trách nhiệm:
- Tuân thủ quy định của pháp luật về an ninh mạng.
- Chủ động phòng ngừa, phát hiện, ngăn chặn, xử lý các hành vi xâm phạm an ninh mạng.
- Phối hợp với cơ quan chức năng trong công tác bảo vệ an ninh mạng.
- Cung cấp thông tin, tài liệu liên quan đến an ninh mạng theo yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền.
- Chịu trách nhiệm trước pháp luật về hành vi vi phạm an ninh mạng của mình.
5. Các Biện Pháp Phòng Chống Tội Phạm Mạng Theo Luật An Ninh Mạng
Luật An ninh mạng 2018 quy định nhiều biện pháp phòng chống tội phạm trên không gian mạng, bao gồm:
- Biện pháp phòng ngừa: Tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về an ninh mạng; xây dựng, ban hành quy định, quy trình về bảo đảm an ninh mạng; kiểm tra, giám sát an ninh mạng; đánh giá rủi ro an ninh mạng.
- Biện pháp phát hiện: Thu thập, phân tích thông tin về nguy cơ, dấu hiệu xâm phạm an ninh mạng; điều tra, xác minh thông tin về hành vi xâm phạm an ninh mạng.
- Biện pháp ngăn chặn: Ngăn chặn truy cập thông tin, dịch vụ có nội dung vi phạm pháp luật; tạm ngừng, đình chỉ hoạt động của hệ thống thông tin, mạng máy tính, thiết bị số; yêu cầu tổ chức, cá nhân khắc phục sự cố an ninh mạng.
- Biện pháp xử lý: Xử lý vi phạm hành chính; truy cứu trách nhiệm hình sự; áp dụng các biện pháp bảo vệ an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội.
6. Cập Nhật Mới Nhất Về Luật An Ninh Mạng Và Các Văn Bản Liên Quan
Luật An ninh mạng 2018 và các văn bản hướng dẫn thi hành liên tục được rà soát, sửa đổi, bổ sung để phù hợp với tình hình thực tế. Để nắm bắt thông tin chính xác và mới nhất, bạn nên thường xuyên theo dõi thông tin từ các cơ quan nhà nước có thẩm quyền hoặc truy cập website mncatlinhdd.edu.vn để được cập nhật.
7. Một Số Lưu Ý Quan Trọng Để Phòng Tránh Tội Phạm Mạng
- Nâng cao nhận thức về an ninh mạng: Tìm hiểu về các nguy cơ, thủ đoạn tấn công mạng và cách phòng tránh.
- Bảo vệ thông tin cá nhân: Không chia sẻ thông tin cá nhân trên mạng xã hội, trang web không đáng tin cậy.
- Sử dụng mật khẩu mạnh: Sử dụng mật khẩu phức tạp, khó đoán và thay đổi mật khẩu thường xuyên.
- Cài đặt phần mềm diệt virus, tường lửa: Cập nhật phần mềm thường xuyên để bảo vệ thiết bị khỏi các phần mềm độc hại.
- Cẩn trọng với các email, tin nhắn lừa đảo: Không mở các email, tin nhắn từ người lạ hoặc có nội dung đáng ngờ.
- Báo cáo các hành vi vi phạm an ninh mạng: Khi phát hiện các hành vi xâm phạm an ninh mạng, hãy báo cáo ngay cho cơ quan chức năng để được xử lý kịp thời.
Tại mncatlinhdd.edu.vn, chúng tôi hy vọng rằng bài viết này đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về tội phạm mạng theo Luật An ninh mạng 2018. An ninh mạng là một vấn đề phức tạp và luôn thay đổi, do đó việc cập nhật kiến thức và nâng cao ý thức bảo vệ bản thân là vô cùng quan trọng. Hãy chia sẻ bài viết này nếu bạn thấy hữu ích và đừng quên truy cập mncatlinhdd.edu.vn để khám phá thêm nhiều kiến thức pháp luật thú vị khác.
Nguồn: https://mncatlinhdd.edu.vn/ Tác giả: Nguyễn Lân dũng

Giáo sư Nguyễn Lân Dũng là một trong những nhà khoa học hàng đầu Việt Nam trong lĩnh vực vi sinh vật học, với hơn 50 năm cống hiến cho giáo dục và nghiên cứu (Wiki). Ông là con trai của Nhà giáo Nhân dân Nguyễn Lân, xuất thân từ một gia đình nổi tiếng hiếu học. Trong sự nghiệp của mình, Giáo sư đã đảm nhiệm nhiều vị trí quan trọng như Chủ tịch Hội các ngành Sinh học Việt Nam, Đại biểu Quốc hội và được phong tặng danh hiệu Nhà giáo Nhân dân vào năm 2010.