Nổi mẩn ngứa khắp người là tình trạng da liễu phổ biến, gây khó chịu và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của nhiều người. Bài viết này từ mncatlinhdd.edu.vn sẽ cung cấp thông tin chi tiết về nguyên nhân, cách nhận biết và phương pháp điều trị hiệu quả tình trạng mẩn ngứa toàn thân, giúp bạn giải tỏa lo lắng và tìm lại làn da khỏe mạnh. Hãy cùng tìm hiểu sâu hơn về phát ban da, dị ứng da và các vấn đề da liễu liên quan.
1. Nguyên Nhân Nổi Mẩn Ngứa Khắp Người: “Thủ Phạm” Gây Khó Chịu Là Ai
Nổi mẩn ngứa toàn thân có thể do nhiều yếu tố khác nhau gây ra. Việc xác định chính xác nguyên nhân là bước quan trọng để có phương pháp điều trị phù hợp. Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến:
- Dị ứng:
- Thực phẩm: Các loại thực phẩm như hải sản, trứng, sữa, đậu nành, lúa mì có thể gây dị ứng và dẫn đến nổi mẩn ngứa. Một nghiên cứu trên tạp chí Journal of Allergy and Clinical Immunology chỉ ra rằng, dị ứng thực phẩm là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây mề đay cấp tính ở trẻ em và người lớn.
- Thuốc: Một số loại thuốc như kháng sinh, thuốc giảm đau, thuốc chống viêm có thể gây phản ứng dị ứng và gây nổi mẩn ngứa.
- Hóa chất: Các hóa chất trong mỹ phẩm, xà phòng, chất tẩy rửa, hoặc môi trường làm việc có thể gây kích ứng da và dẫn đến nổi mẩn ngứa.
- Côn trùng cắn: Vết cắn của côn trùng như muỗi, kiến, ong có thể gây dị ứng và nổi mẩn ngứa cục bộ hoặc toàn thân.
- Bệnh da liễu:
- Mề đay: Mề đay là một bệnh da liễu phổ biến, đặc trưng bởi các nốt sẩn phù, ngứa ngáy, có thể xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể. Theo thống kê của Viện Da liễu Quốc gia, khoảng 20% dân số sẽ trải qua ít nhất một đợt mề đay trong đời.
- Viêm da cơ địa (eczema): Viêm da cơ địa là một bệnh viêm da mãn tính, gây ngứa ngáy, khô da, và nổi mẩn đỏ. Bệnh thường gặp ở trẻ em, nhưng cũng có thể xảy ra ở người lớn.
- Ghẻ: Ghẻ là một bệnh da do ký sinh trùng ghẻ gây ra, gây ngứa ngáy dữ dội, đặc biệt vào ban đêm. Bệnh rất dễ lây lan qua tiếp xúc trực tiếp.
- Nấm da: Nấm da là một bệnh nhiễm trùng da do nấm gây ra, có thể gây ngứa ngáy, nổi mẩn đỏ, và bong tróc da.
- Mề đay: Mề đay là một bệnh da liễu phổ biến, đặc trưng bởi các nốt sẩn phù, ngứa ngáy, có thể xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể. Theo thống kê của Viện Da liễu Quốc gia, khoảng 20% dân số sẽ trải qua ít nhất một đợt mề đay trong đời.
- Các bệnh lý khác:
- Bệnh gan, thận: Các bệnh lý về gan, thận có thể gây tích tụ các chất độc trong cơ thể, dẫn đến ngứa ngáy và nổi mẩn.
- Bệnh tuyến giáp: Rối loạn chức năng tuyến giáp có thể ảnh hưởng đến da và gây ngứa ngáy, nổi mẩn.
- Tiểu đường: Bệnh tiểu đường có thể làm suy yếu hệ miễn dịch và tăng nguy cơ nhiễm trùng da, dẫn đến ngứa ngáy.
- Ung thư: Một số loại ung thư như ung thư máu, ung thư hạch có thể gây ngứa ngáy toàn thân.
- Yếu tố môi trường:
- Thời tiết: Thời tiết quá nóng hoặc quá lạnh, độ ẩm thấp có thể làm khô da và gây ngứa ngáy.
- Ánh nắng mặt trời: Tiếp xúc quá nhiều với ánh nắng mặt trời có thể gây cháy nắng và nổi mẩn.
- Căng thẳng, stress: Căng thẳng, stress có thể làm tăng sản xuất các chất gây viêm trong cơ thể, dẫn đến ngứa ngáy.
2. Nhận Biết Các Loại Bệnh Da Liễu Gây Nổi Mẩn Ngứa: “Điểm Mặt” Từng Loại Bệnh
Để phân biệt các loại bệnh da liễu gây nổi mẩn ngứa, cần chú ý đến các đặc điểm sau:
Bệnh | Triệu chứng | Vị trí thường gặp |
---|---|---|
Mề đay | Nốt sẩn phù, ngứa ngáy, có thể biến mất và xuất hiện ở vị trí khác nhau trên cơ thể. | Bất kỳ vị trí nào trên cơ thể |
Viêm da cơ địa (eczema) | Da khô, ngứa ngáy, nổi mẩn đỏ, có thể có mụn nước, chảy dịch. | Mặt, khuỷu tay, đầu gối, cổ tay, cổ chân |
Ghẻ | Ngứa ngáy dữ dội, đặc biệt vào ban đêm, xuất hiện các đường hầm ghẻ nhỏ trên da. | Kẽ ngón tay, cổ tay, nách, bẹn, bộ phận sinh dục |
Nấm da | Ngứa ngáy, nổi mẩn đỏ, có vảy, bong tróc da, có thể có mụn nước. | Bàn chân (nấm da chân), bẹn (nấm bẹn), da đầu (nấm da đầu), móng tay, móng chân (nấm móng) |
Viêm da tiếp xúc | Nổi mẩn đỏ, ngứa ngáy, có thể có mụn nước, xảy ra sau khi tiếp xúc với chất gây kích ứng hoặc dị ứng. | Vị trí tiếp xúc với chất gây kích ứng hoặc dị ứng |
Phát ban do virus (ví dụ: sởi, thủy đậu) | Nổi mẩn đỏ, ngứa ngáy, kèm theo các triệu chứng khác như sốt, ho, sổ mũi. | Toàn thân |
Ví dụ minh họa:
- Trường hợp 1: Một người sau khi ăn hải sản thì bị nổi mẩn đỏ, ngứa ngáy khắp người, kèm theo khó thở. Đây có thể là dấu hiệu của dị ứng hải sản gây mề đay cấp tính.
- Trường hợp 2: Một em bé bị da khô, ngứa ngáy ở mặt, khuỷu tay, đầu gối từ nhỏ. Đây có thể là dấu hiệu của viêm da cơ địa.
- Trường hợp 3: Một người bị ngứa ngáy dữ dội, đặc biệt vào ban đêm, ở kẽ ngón tay, cổ tay, bộ phận sinh dục. Đây có thể là dấu hiệu của bệnh ghẻ.
3. Điều Trị Nổi Mẩn Ngứa Khắp Người: “Đánh Bay” Cơn Ngứa, Lấy Lại Làn Da Khỏe Mạnh
Việc điều trị nổi mẩn ngứa khắp người phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh. Dưới đây là một số phương pháp điều trị phổ biến:
- Điều trị tại nhà:
- Chườm mát: Chườm mát vùng da bị ngứa có thể giúp giảm ngứa và sưng tấy.
- Tắm bột yến mạch: Tắm bột yến mạch có thể giúp làm dịu da và giảm ngứa.
- Sử dụng kem dưỡng ẩm: Sử dụng kem dưỡng ẩm thường xuyên giúp giữ ẩm cho da và ngăn ngừa khô da, từ đó giảm ngứa.
- Tránh các chất gây kích ứng: Tránh tiếp xúc với các chất gây kích ứng như xà phòng, hóa chất, mỹ phẩm có hương liệu.
- Mặc quần áo rộng rãi, thoáng mát: Mặc quần áo rộng rãi, thoáng mát, chất liệu cotton giúp da thông thoáng và giảm ngứa.
- Điều trị bằng thuốc:
- Thuốc kháng histamine: Thuốc kháng histamine giúp giảm ngứa do dị ứng. Có hai loại thuốc kháng histamine: thuốc kháng histamine thế hệ thứ nhất (gây buồn ngủ) và thuốc kháng histamine thế hệ thứ hai (ít gây buồn ngủ hơn).
- Kem bôi chứa corticosteroid: Kem bôi chứa corticosteroid giúp giảm viêm và ngứa. Tuy nhiên, cần sử dụng theo chỉ định của bác sĩ vì sử dụng quá nhiều có thể gây tác dụng phụ.
- Thuốc ức chế calcineurin: Thuốc ức chế calcineurin (tacrolimus, pimecrolimus) có thể được sử dụng để điều trị viêm da cơ địa.
- Thuốc kháng sinh: Thuốc kháng sinh được sử dụng để điều trị nhiễm trùng da do vi khuẩn.
- Thuốc kháng nấm: Thuốc kháng nấm được sử dụng để điều trị nhiễm trùng da do nấm.
- Khi nào cần đến bác sĩ:
- Tình trạng nổi mẩn ngứa kéo dài hơn một vài ngày và không cải thiện khi điều trị tại nhà.
- Nổi mẩn ngứa kèm theo các triệu chứng khác như sốt, khó thở, sưng mặt, môi, lưỡi.
- Nổi mẩn ngứa lan rộng và gây khó chịu nhiều.
- Bạn nghi ngờ mình bị dị ứng nghiêm trọng.
Nghiên cứu khoa học:
Một nghiên cứu đăng trên tạp chí The Lancet cho thấy rằng, việc sử dụng kem dưỡng ẩm thường xuyên có thể giúp giảm nguy cơ bùng phát viêm da cơ địa ở trẻ em.
4. Nổi Mẩn Ngứa Khắp Người Ở Trẻ Em: “Chăm Sóc Làn Da Bé Nhỏ”
Trẻ em là đối tượng dễ bị nổi mẩn ngứa do da của trẻ nhạy cảm hơn so với người lớn. Các nguyên nhân gây nổi mẩn ngứa ở trẻ em bao gồm:
- Dị ứng thực phẩm, sữa, trứng, đậu phộng…
- Viêm da cơ địa.
- Rôm sảy.
- Hăm tã.
- Nhiễm trùng da do vi khuẩn hoặc virus.
Cách chăm sóc trẻ bị nổi mẩn ngứa:
- Giữ da bé sạch sẽ và khô thoáng.
- Sử dụng kem dưỡng ẩm dịu nhẹ, không chứa hương liệu.
- Tránh cho bé tiếp xúc với các chất gây kích ứng.
- Mặc quần áo rộng rãi, thoáng mát cho bé.
- Tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn và điều trị phù hợp.
5. Địa Chỉ Khám Chữa Nổi Mẩn Ngứa Khắp Người Uy Tín:
Tại các thành phố lớn như TP. Hồ Chí Minh, Hà Nội, Đà Nẵng, Hải Phòng, Bình Dương, Đồng Nai, Cần Thơ có nhiều bệnh viện và phòng khám da liễu uy tín. Bạn có thể tham khảo ý kiến của bác sĩ gia đình hoặc tìm kiếm thông tin trên mạng để lựa chọn địa chỉ phù hợp.
Lời khuyên từ mncatlinhdd.edu.vn:
Việc tìm hiểu kỹ về nguyên nhân và cách điều trị nổi mẩn ngứa khắp người là rất quan trọng. Tuy nhiên, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ da liễu để được chẩn đoán chính xác và có phương pháp điều trị phù hợp nhất. Bài viết này từ mncatlinhdd.edu.vn chỉ mang tính chất tham khảo và không thay thế cho lời khuyên của chuyên gia y tế.
Nguồn: https://mncatlinhdd.edu.vn/ Tác giả: Nguyễn Lân dũng

Giáo sư Nguyễn Lân Dũng là một trong những nhà khoa học hàng đầu Việt Nam trong lĩnh vực vi sinh vật học, với hơn 50 năm cống hiến cho giáo dục và nghiên cứu (Wiki). Ông là con trai của Nhà giáo Nhân dân Nguyễn Lân, xuất thân từ một gia đình nổi tiếng hiếu học. Trong sự nghiệp của mình, Giáo sư đã đảm nhiệm nhiều vị trí quan trọng như Chủ tịch Hội các ngành Sinh học Việt Nam, Đại biểu Quốc hội và được phong tặng danh hiệu Nhà giáo Nhân dân vào năm 2010.